افتادگی رحم

افتادگی رحم زمانی رخ می دهد که رباط ها و ماهیچه های کف لگن کشیده و تضعیف می شوند و به قدر کافی از رحم پشتیبانی نمی کنند؛ در نتیجه، رحم به داخل واژن می لغزد یا از آن بیرون می زند.در هر سنی امکان ابتلا به این بیماری وجود دارد. آمار میزان شیوع این بیماری در میان زنان یائسه ای که یک یا چند زایمان واژینال داشته اند، بالاتر است.پرولاپس خفیف رحم معمولا به درمان نیازی ندارد. اما اگر پرولاپس رحم باعث ناراحتی شما شود یا زندگی عادی شما را مختل کند، آنگاه به درمان نیاز خواهد داشت.

آشنایی با علائم افتادگی رحم

پرولاپس خفیف رحم علامت خاصی ندارد.علائم متوسط و شدید عبارتند از:

احساس سنگینی یا کشیدگی در لگن

بافت بیرون زده از واژن

مشکلات ادراری مانند نشت (بی اختیاری) یا احتباس ادرار

مشکل در عملکرد روده

احساس نشستن روی یک توپ کوچک یا سقوط چیزی از واژن

نگرانی های جنسی مانند احساس ضعف در خاصیت ارتجاعی بافت واژن

غالبا، آزاردهندگی این علائم در آغاز روز کمتر است و در ادامه روز بدتر می شود.

علت ایجاد افتادگی رحم

علت این بیماری ضعف ماهیچه های لگن و بافت های پشتیبان هاست.علل ضعف عضلات و بافت های لگن عبارتند از:

بارداری

زایمان دشوار و زایمان یا آسیب دیدن در هنگام زایمان

زایمان نوزاد درشت

 اضافه وزن یا چاقی

کاهش سطح استروژن پس از یائسگی

یبوست مزمن یا تلاش برای اجابت مزاج

 سرفه مزمن یا برونشیت

 بلند کردن مداوم اجسام سنگین

عوامل خطرساز افتادگی رحم

عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به این بیماری عبارتند از:

سابقه یک یا چند بارداری و زایمان واژینال

 زایمان یک نوزاد درشت

افزایش سن

 چاقی

سابقه جراحی لگن

یبوست مزمن یا تلاش برای اجابت مزاج

 سابقه خانوادگی ضعف در بافت همبند

از نژاد اسپانیایی یا سفید پوست بودن

عوارض افتادگی رحم

این بیماری اغلب با پرولاپس سایر اندام های لگن همراه است. ممکن است به همراه افتادگی رحم موارد زیر را نیز تجربه کنید:

پرولاپس قدامی(سیستوسل): ضعف بافت همبند جداکننده مثانه و واژن ممکن است به پیشروی مثانه در واژن منجر شود.پرولاپس قدامی به پرولاپس مثانه نیز مرسوم است.

پرولاپس خلفی واژن (رکتوسل):ضعف بافت همبند جدا کننده روده و واژن ممکن است به پیشروی روده در واژن منجر شود. حتی ممکن است حرکات روده به دشواری انجام شود.

پرولاپس شدید رحم می تواند بخشی از دیواره واژن را جابجا کند و به بیرون زدگی آن به خارج از بدن منجر شود. سایش بافت واژن در برخورد با لباس می تواند به زخم (خراش) واژن منجر شود. این زخم ها به ندرت عفونی خواهند شد.

پیشگیری از افتادگی رحم

برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری

 به طور منظم تمرینات کگل را انجام دهید. این تمرینات می تواند عضلات کف لگن شما را تقویت کند (انجام این تمرینات به خصوص پس از زایمان بسیار مهم است).

 یبوست خود را درمان و از ابتلا به آن جلوگیری کنید. مایعات زیادی بنوشید و غذاهای پر فیبر مانند میوه، سبزیجات، لوبیا و غلات سبوس دار مصرف کنید.

از بلند کردن اجسام سنگین پرهیز نمایید و اجسام را به شیوه صحیح از روی زمین بلند کنید.هنگام بلند کردن اجسام، به جای کمر یا باسن از پا استفاده کنید.

 از سرفه مزمن اجتناب کنید.سرفه یا برونشیت مزمن را معالجه کنید و سیگار نکشید.

از افزایش وزن خود جلوگیری کنید.در صورت نیاز با مشورت با پزشک خود وزن ایده آل خود را مشخص نمایید و در صورت نیاز، در مورد راهکارهای کاهش وزن از پزشک خود مشاوره بگیرید.

تشخیص افتادگی رحم

ابتلا به این بیماری معمولا حین معاینه لگن تشخیص داده می شود.

احتمالا پزشک در طول معاینه لگن از شما می خواهد:

مثل حالتی که در حال اجابت مزاج هستید، زور بزنید. زور زدن در تشخیص میزان فرورفتگی رحم در واژن  به پزشک شما کمک می کند.

مثل حالتی که می خواهید جریان ادرار را متوقف کنید، ماهیچه های لگن خود را منقبض کنید.این تست قدرت عضلات لگن شما را بررسی می کند.

ممکن است پزشک از شما بخواهد پرسشنامه ای را تکمیل کنید. این پرسشنامه در ارزیابی نحوه تاثیر بیماری بر کیفیت زندگی شما و همچنین انتخاب روش درمان به پزشک کمک می کند. در صورت ابتلا به بی اختیاری شدید، ممکن است پزشک انجام آزمایش هایی را برای بررسی عملکرد مثانه شما (آزمایش ادرودینامیک) توصیه کند.

درمان افتادگی رحم

انتخاب شیوه درمانی به شدت بیماری وابسته است. ممکن است پزشک روش های درمانی زیر را به شما توصیه کند:

اقدامات خود مراقبتی: اگر پرولاپس رحم شما کم یا بدون علامت باشد، ممکن است تنها با انجام اقدامات ساده خود مراقبتی باعث تسکین شد یا از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. اقدامات خود مراقبتی شامل انجام تمرینات کگل برای تقویت ماهیچه های لگن، کاهش وزن و درمان یبوست است.

شیاف واژینال:شیاف واژینال یک حلقه پلاستیکی یا لاستیکی است که در واژن شما قرار می گیرد تا از بافت های برآمده حمایت کند. شیاف واژینال باید به طور منظم خارج و تمیز شود.

جراحی

ممکن است پزشک برای ترمیم افتادگی رحم شما را به جراحی تشویق کند. جراحی کمتر تهاجمی (لاپاراسکوپی) یا واژینال به عنوان یک گزینه مطرح خواهد بود.

جراحی های انجام شونده عبارتند از:

جراحی ترمیم بافت های ضعیف کف لگن: این عمل جراحی عموما از طریق واژن و گاهی اوقات از طریق شکم انجام می‎شود. جراح ممکن است برای پشتیبانی از اندام های لگنی شما، قسمتی از بافت بدن خود شما، بافت اهدایی یا یک ماده مصنوعی را به ساختارهای ضعیف کف لگن پیوند بزند.

جراحی برداشتن رحم (هیسترکتومی): در موارد خاص از افتادگی رحم ممکن است عمل جراحی هیسترکتومی توصیه شود. معمولا عمل هیسترکتومی یک عمل جراحی بسیار ایمن است ، اما هر عمل جراحی عوارضی دارد.

با پزشک خود در مورد تمام گزینه های درمانی صحبت کنید تا از آگاهی کامل خود از خطرات و مزایای هرکدام مطمئن شوید و بتوانید بهترین گزینه درمانی را انتخاب کنید.

آشنایی با درمان خانگی پرولاپس رحم

بسته به شدت پرولاپس رحم، اقدامات خود می توانند در تسکین بیماری موثر باشند. سعی کنید،

برای تقویت عضلات لگن و حمایت از لایه پوششی عضلات ضعیف شده به طور منظم تمرینات کگل را انجام دهید.

با خوردن غذاهای پر فیبر و نوشیدن مایعات فراوان، یبوست خود را درمان کنید.

از زور زدن و اجابت مزاج سخت پرهیز کنید.

از بلند کردن اجسام سنگین پرهیز نمایید.

از سرفه مزمن اجتناب کنید.

در صورت ابتلا به چاقی از وزن خود بکاهید.

تمرینات کگل

تمرینات کگل عضلات کف لگن شما را تقویت می کنند. کف لگن قوی به شکل بهتری از اعضای لگن شما پشتیبانی می کند، از پیشرفت پرولاپس جلوگیری می کند و علائم مرتبط با پرولاپس رحم را تسکین می دهد.

برای انجام تمرینات کگل:

عضلات کف لگن خود را به نحوی منقبض کنید که انگار در حال تلاش برای جلوگیری از خروج گاز معده هستید.

 این حالت انقباض را به مدت پنج ثانیه حفظ کنید و پنج ثانیه استراحت دهید. در صورت دشواری، این تمرین را با دو ثانیه انقباض و سه ثانیه استراحت آغاز کنید.

مدت حفظ انقباض را به 5 ثانیه افزایش دهید.

هر روز این تمرین را در سه نوبت 10 تایی تکرار کنید.

زمانی انجام تمرینات کگل با بیشترین موفقیت همراه است که حرکات توسط یک فیزیوتراپیست تدریس و با استفاده از بیوفیدبک تقویت شوند.بیوفیدبک شامل استفاده از دستگاه های نظارتی است که در حصول اطمینان از انقباض صحیح ماهیچه ها در بهترین مدت به شما کمک می کند.

پس از یادگیری روش صحیح انجام حرکات، می توانید تمرینات کگل را با احتیاط و در هر زمان انجام دهید، چه پشت میز کار خود نشسته باشید و چه در حال استراحت روی کاناپه باشید.

زمان مراجعه به پزشک

در صورت آزاردهندگی علائم پرولاپس رحم و ایجاد اختلال در فعالیت های روزانه شما، برای بررسی وضعیت خود به پزشک مراجعه کنید.

ممکن است به متخصص زنان ارجاع داده شوید.

اطلاعات زیر برای آماده شدن برای ویزیت پزشکی به شما کمک می کند.

فهرستی از علائم خود و طول مدت وجود هر یک تهیه کنید.

اطلاعات مربوط به کلیه داروها، ویتامین ها و مکمل های مصرفی خود از جمله دوز مصرفی را ذکر کنید

فهرستی از اطلاعات پزشکی و شخصی کلیدی مانند سایر شرایط، تغییرات اخیر زندگی و عوامل استرس زا تهیه کنید.

فهرستی از سوالات خود از پزشک تهیه کنید.

سوالاتی که می توانید از پزشک بپرسید

برای کاهش علائم خود چه اقدامات خود مراقبتی در خانه انجام دهم؟

در صورت عدم انجام هیچ گونه اقدام درمانی احتمال تشدید بیماری پرولاپس چقدر است؟

شما چه روش درمانی را پیشنهاد می کنید؟

در صورت جراحی، احتمال عود پرولاپس رحم چقدر است؟

خطرات جراحی چیست؟

هرگز از پرسیدن پرسش هایی که ممکن است حین معاینه پزشکی به ذهن شما خطور کند، دریغ نورزید.

سوالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد

احتمالا پزشک شما حین معاینه سوالاتی از شما خواهد پرسید. این سوالات عبارتند از:

 چه علائمی دارید؟

برای اولین بار کی متوجه علائم خود شدید؟ آیا به مرور شدت این علائم افزایش یافته است؟

درد لگنی دارید؟

تاکنون بی اختیاری ادراری داشته اید؟

سرفه شدید یا مداوم داشته‎اید؟

در فعالیت شغلی یا فعالیت های روزانه خود وزنه های سنگین بلند می کنید؟

اجابت مزاج را به سختی و با زور زدن انجام می دهید؟

در خانواده شما سابقه ابتلا به این بیماری یا مشکلات لگنی دیگر وجود داشته است؟

چند فرزند به دنیا آورده اید؟ آیا زایمان شما از طریق واژن انجام شده است؟

قصد دارید در آینده بچه دار شوید؟