زنان ، زایمان و نازایی
3.76
نوشته شده توسط زوپ

حاملگی مولار

حاملگی مولار، که با نام مول هیداتی فرم (hydatidiform mole) نیز شناخته می شود، از عوارض نادر حاملگی است که موجب رشد غیرطبیعی تروفوبلاست ها می شود. تروفوبلاست ها سلول هایی هستند که به صورت طبیعی جفت را ایجاد می کنند.دو نوع حاملگی مولار وجود دارد:کامل و نسبی. در حاملگی مولار کامل، بافت جفتی غیرطبیعی و متورم است و کیست های پر از مایعی را تشکیل می دهد. در این نوع حاملگی هیچ بافت جنینی شکل نمی گیرد. در حاملگی مولار نسبی، بافت جفتی طبیعی در کنار بافت جفتی غیرطبیعی ایجاد می شود و گاهی جنین نیز شکل می گیرد ولی نمی تواند زنده بماند و معمولاً در اوایل حاملگی سقط می شود.این بیماری می تواند عوارضی جدی داشته باشد ازجمله شکل نادری از سرطان و باید در مراحل اولیه درمان شود.

آشنایی با علائم حاملگی مولار

این نوع حاملگی در ابتدا ممکن است شبیه حاملگی طبیعی به نظر برسد، ولی بیشتر حاملگی های مولار علائم و نشانه های خاصی دارند، از جمله:

خون ریزی واژینال قهوه ای تیره تا قرمز روشن در طول سه ماهه اول بارداری

تهوع و استفراغ شدید

گاهی خروج کیست های انگور مانند از واژن

فشار یا درد لگن

اگر با هریک از علائم یا نشانه های این نوع حاملگی روبه رو شدید، با پزشک خود یا ارائه دهنده مراقبت های بارداری مشورت کنید. پزشک ممکن است سایر نشانه ها را در شما تشخیص بدهد، از جمله:

رشد سریع رحم: اندازه رحم بسیار بزرگ تر از اندازه طبیعی اش برای آن مرحله از بارداری است

فشارخون بالا

پره اکلامپسی: شرایطی که پس از 20 هفته بارداری، موجب فشارخون بالا و ایجاد پروتئین در ادرار می شود

کیست تخمدان

کم خونی

تیروئید بیش ازحد فعال (پرکاری تیروئید)

علت ایجاد حاملگی مولار

حاملگی مولار ناشی از تخمک بارورشده غیرطبیعی است. سلول های انسان به طور طبیعی 23 جفت کروموزوم دارند. در هر جفت کروموزوم، یک کروموزوم از پدر و کروموزوم دیگر از مادر است.

در حاملگی مولار کامل، یکی از تخمک های خالی توسط یک یا دو اسپرم بارور می شود و تمام مواد ژنتیکی موجود در آن متعلق به پدر است. در این شرایط، کروموزوم های تخمک مادر از بین رفته یا غیرفعال هستند و کروموزوم های پدر تکثیر می شوند.

در حاملگی مولار نسبی یا ناقص، کروموزوم های مادر باقی می مانند، ولی 2 سری از کروموزوم ها متعلق به پدر هستند. در نتیجه، رویان (embryo) به جای 46 کروموزوم، دارای 69 کروموزوم است. این حالت بیشتر زمانی اتفاق می افتد که 2 اسپرم، تخمکی را بارور می کنند. در این حالت، نسخه اضافه ای از مواد ژنتیکی پدر در سلول تخم وجود دارد.

عوامل خطرساز حاملگی مولار

تقریباً از هر 1000 بارداری، یک مورد حاملگی مولار تشخیص داده می شود. عوامل مختلفی موجب آن می شوند، از جمله:

سن مادر: این حاملگی در زنانی با سن بالاتر از 35 سال و کمتر از 20 سال شایع تر است.

حاملگی مولار پیشین: اگر در گذشته این نوع حاملگی را تجربه کرده اید، احتمال اینکه حاملگی مولار دیگری داشته باشید بیشتر است. تکرار آن، به طور میانگین، در 1 زن از هر 100 زن اتفاق می افتد.

عوارض حاملگی مولار

پس از رفع این مشکل ممکن است بافت مولار باقی بماند و به رشد خود ادامه دهد. به این حالت نئوپلازی تروفوبلاستیک بارداری پایدار (GTN) گفته می شود. این حالت در حدود 15 تا 20 درصد از موارد حاملگی مولار کامل و تا 5 درصد از موارد حاملگی مولار نسبی رخ می دهد.

یکی از نشانه های GTN پایدار وجود سطح بالایی از گنادوتروپین جفتی انسان (HCG) یک هورمون حاملگی پس از رفع حاملگی مولار است. در بعضی موارد، یک مول هیداتی فرم تهاجمی به عمق لایه میانی دیواره رحم نفوذ می کند و موجب خون ریزی واژینال می شود.

GTN پایدار را تقریباً همیشه می توان با موفقیت درمان کرد و برای درمان آن نیز معمولاً از شیمی درمانی استفاده می شود. گزینه درمانی دیگر برداشتن رحم (هیسترکتومی) است.

در موارد نادر، شکل سرطانی GTN به نام کوریوکارسینوما رشد می کند و به سایر اندام ها گسترش پیدا می کند. کوریوکارسینوما معمولاً با استفاده از چند داروی سرطان درمان می شود. میزان بروز این عارضه در حاملگی مولار کامل بیشتر از موارد حاملگی مولار نسبی است.

پیشگیری از حاملگی مولار

اگر قبلاً حاملگی مولار داشته اید، پیش از بارداری مجدد با پزشک خود یا ارائه دهنده مراقبت های بارداری مشورت کنید. پزشک ممکن است به شما توصیه کند که برای بارداری مجدد، 6 ماه تا یک سال صبر کنید. خطر بروز مجدد آن در شما کم است، ولی احتمال بروز این مشکل در شما نسبت به زنانی که هیچ سابقه ای از حاملگی مولار نداشته اند، بالاتر است.

در طول بارداری های بعدی، پزشک ممکن است برای کنترل شرایط شما و اطمینان از رشد طبیعی جنین انجام سونوگرافی هایی را در مراحل اولیه تجویز کند. گاهی پزشک از شما می خواهد آزمایش ژنتیکی پیش از تولد را نیز انجام دهید، چون از نتیجه این آزمایش می توان برای تشخیص حاملگی مولار استفاده کرد.

پیشگیری از حاملگی مولار

تشخیص حاملگی مولار

اگر پزشک به این نوع حاملگی مشکوک شود، چند آزمایش خون از جمله آزمایشی برای اندازه گیری سطح هورمون گنادوتروپین جفتی انسان (HCG) یک هورمون بارداری در خون شما را تجویز می کند و انجام سونوگرافی را نیز توصیه می کند.

در سونوگرافی استاندارد، امواج صوتی با فرکانس بالا به سمت بافت های موجود در قسمت های شکمی و لگنی هدایت می شوند. البته در اوایل بارداری، رحم و لوله های فالوپ به واژن نزدیک تر هستند تا به سطح شکمی؛ بنابراین ممکن است که سونوگرافی از طریق واردکردن دستگاه wandlike (مبدل) به واژن انجام شود.

سونوگرافی حاملگی مولار کامل که در 8 یا 9 هفته اول بارداری تشخیص داده می شود موارد زیر را نشان می دهد:

وجود نداشتن رویان یا جنین

وجود نداشتن مایع آمنیوتیک

جفت کیستیک ضخیمی که تقریباً رحم را پر کرده است

کیست تخمدان

سونوگرافی حاملگی مولار نسبی موارد زیر را نشان می دهد:

جنینی با رشد محدود

مایع آمنیوتیک کم

یک جفت کیستیک ضخیم

پزشک در صورت تشخیص این بیماری ممکن است وجود سایر مشکلات پزشکی را نیز در شما بررسی کند، از جمله:

پره اکلامپسی

پرکاری غده تیروئید

کم خونی

آشنایی با درمان حاملگی مولار

این بیماری نمی تواند به صورت یک بارداری طبیعی و قابل دوام ادامه پیدا کند. برای جلوگیری از عوارض آن، باید بافت جفتی غیرطبیعی برداشته شود. درمان حاملگی مولار معمولاً شامل یک یا چند مورد از مراحل زیر است:

اتساع و کورتاژ (D&C): برای درمان حاملگی مولار پزشک با استفاده از روشی بنام اتساع و کورتاژ بافت مولار را از رحم برمی دارد. روش D&C معمولاً به صورت عمل سرپایی در بیمارستان انجام می شود.

در طول این عمل، پس از بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی، درحالی که پاهای شما روی پایه (stirrups) قرار گرفته است، روی تخت اتاق عمل به پشت می خوابید. پزشک اسپکیولوم را درون واژن شما قرار می دهد، مانند معاینه لگنی، تا بتواند دهانه رحم را ببیند. سپس دهانه رحم را گشاد کرده و بافت رحمی را با دستگاه وکیوم (مکنده) خارج می کند.

هیسترکتومی: در موارد نادر، اگر خطر وجود نئوپلازی تروفوبلاستیک بارداری (GTN) بالا باشد و فرد دیگر تمایلی به بارداری نداشته باشد، رحم او برداشته می شد (هیسترکتومی).

کنترل HCG: پس از برداشتن بافت مولار، پزشک اندازه گیری سطح HCG شما را تازمانی که به حالت طبیعی برگردد ادامه می دهد. اگر همچنان در خون شما HCG وجود داشته باشد، به درمان های بیشتری نیاز خواهید داشت.

پزشک ممکن است پس از تکمیل درمان حاملگی مولار برای 6 ماه یا یک سال به کنترل سطح HCG شما ادامه دهد تا مطمئن شود که هیچ بافت مولاری باقی نمانده است.

از آنجا که سطح HCG در طول بارداری طبیعی نیز افزایش می یابد، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که برای بارداری بعدی 6 تا 12 ماه صبر کنید. پزشک به شما توصیه می کند که در طول این زمان از یکی از روش های مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده کنید.

آمادگی برای مراجعه به پزشک

تمام علائم و نشانه هایی را که در خود مشاهده می کنید بنویسید. به علاوه بنویسید که این نشانه ها چه زمانی شروع شدند و با گذشت زمان چه تغییری کرده اند.

تاریخ آخرین دوره قاعدگی خود را، در صورت به یاد داشتن، بنویسید.

اطلاعات شخصی مهم را بنویسید، ازجمله هرگونه مشکل پزشکی دیگری که برای آن تحت درمان قرار دارید.

فهرست تمام داروها و همچنین تمام ویتامین ها یا مکمل هایی را که مصرف می کنید بنویسید.

در صورت امکان از یکی از دوستان خود بخواهید که در مطب پزشک کنار شما باشد. داشتن همراه موجب می شود که اگر چیزی را فراموش کرده اید یا متوجه نشده اید، آن را به یاد بیاورید و بیان کنید. به علاوه با داشتن همراه از حمایت عاطفی که بسیار به آن نیاز دارید، برخوردار خواهید شد.

سوالاتی که باید از پزشک بپرسید

چه چیزی باعث ایجاد علائم یا شرایط من شده است؟

چه آزمایش هایی را باید انجام بدهم؟

اکنون باید چه کاری انجام بدهم؟

چه روش درمانی را توصیه می کنید؟

آیا باید محدودیت هایی را رعایت کنم؟

در خانه باید مراقب کدام علائم و نشانه های اضطراری باشم؟

احتمال اینکه در آینده بارداری موفقی داشته باشم چقدر است؟

برای بارداری بعدی چقدر باید صبر کنم؟

آیا شرایط من موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان در آینده می شود؟

آیا بروشور یا مطلب چاپی در این مورد دارید که به من بدهید؟ برای کسب اطلاعات بیشتر چه وب سایت هایی را توصیه می کنید؟

علاوه بر سؤالاتی که از قبل آماده کرده اید، اگر چیزی را متوجه نشدید می توانید در طول جلسه ملاقات خود از پزشک بپرسید.

سوالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد

پزشک احتمالاً به معاینه فیزیکی شما می پردازد و دستور آزمایش هایی ازجمله آزمایش خون و سونوگرافی را می دهد. او همچنین سؤالاتی را از شما می پرسد، مانند:

آخرین دوره قاعدگی شما چه زمانی بوده است؟

اولین بار کی متوجه نشانه ها شدید؟

آیا نشانه های شما ادامه دار بوده یا گاه به گاه؟

آیا درد دارید؟

درمقایسه با شدیدترین روزهای خون ریزی قاعدگی، آیا خون ریزی شما بیشتر، کمتر یا حدوداً به همان اندازه است؟ آیا کیست های انگور مانندی از واژن شما خارج می شود؟

آیا احساس منگی یا سرگیجه دارید؟

آیا در گذشته هم این بیماری را داشته اید؟

آیا ناراحتی و مشکل مزمنی دارید؟

آیا قصد دارید در آینده باردار شوید؟

سقط جنین و ناکام ماندن بارداری ویرانگر است. برای کنار آمدن با این غم و اندوه به خودتان زمان بدهید. در مورد احساسات خود صحبت کنید و از آن ها فرار نکنید. برای حمایت به همسر، خانواده و دوستانتان روی بیاورید. اگر در کنترل احساسات خود مشکل دارید با پزشک یا مشاور مشورت کنید.