زنان ، زایمان و نازایی
درد مزمن لگن دردی در ناحیه زیر شکم و بین باسن است که به مدت شش ماه یا بیشتر طول می کشد.این درد می تواند به دلایل متعدد رخ دهد همچنین می تواند نشانه ای از بیماری دیگر یا به خودی خود می تواند یک بیماری باشد.اگر درد مزمن لگن شما ناشی از مشکل پزشکی دیگر باشد، رفع آن مشکل می تواند برای از بین بردن این درد کافی باشد.با این حال، در بسیاری از موارد، تشخیص علت واحد برای درد مزمن لگن امکان پذیر نیست. در آن مورد، هدف از انجام اقدام درمانی کاهش درد شما و سایر علائم و بهبود کیفیت زندگی شماست.
آشنایی با علائم درد مزمن لگن
موقعی که از شما خواسته می شود تا محل درد را نشان دهید، به جای اشاره به یک نقطه واحد می توانید دست خود را روی کل ناحیه لگن بکشید. شما می توانید درد مزمن لگن را به یک یا چند روش زیر توصیف کنید:
درد شدید و پایدار
دردی که می گیرد و ول می کند (متناوب)
درد مبهم
درد شدید یا گرفتگی عضلانی
فشار یا سنگینی در عمق درون لگن خاصره
علاوه بر آن، ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
درد به هنگام مقاربت
درد به هنگام حرکات روده یا ادرار کردن
درد به هنگام نشستن طولانی مدت
ممکن است ناراحتی شما بعد از ایستادن طولانی مدت تشدید شود و این درد می تواند هنگام دراز کشیدن از بین برود. این درد می تواند ملایم و آزار دهنده باشد یا ممکن است آن قدر شدید باشد که شما کار خود را از دست بدهید، نتوانید بخوابید و نتوانید ورزش کنید.
علت ایجاد درد مزمن لگن
با این حال در موارد دیگر این درد می تواند نتیجه بروز مشکلات پزشکی دیگر باشد. به عنوان مثال، یک زن می تواند دچار اندومتریوز و سیستیت بینابینی باشد که این هر دو در بروز درد مزمن لگن نقش دارند.
اندومتریوز: شرایطی است که در آن، بافت رحمی شما در خارج از رحم رشد کند. این رسوبات بافتی به سیکل قاعدگی واکنش نشان می دهند؛ درست مانند واکنشی که دیواره رحم شما در این مواقع از خود نشان می دهد: ضخیم شدن دیواره، ریختن و خونریزی ماهانه با بالا و پایین رفتن سطح هورمون. چون این اتفاق در خارج از رحم شما رخ می دهد، خون و بافت نمی توانند از طریق واژن شما از بدن خارج شوند. در عوض، آن ها در شکم باقی می مانند و در اینجا می توانند به کیست های دردناک و باندهای لیفی بافت اسکار منجر شوند (چسبندگی).
بیماری التهاب مزمن لگن: این بیماری در صورتی اتفاق می افتد که عفونت بلند مدت که اغلب از طریق عمل جنسی انتقال می یابد، باعث ایجاد جراحتی (اسکار) شود که اندام لگن شما را درگیر می کند.
بقایای تخمدانی: بعد از انجام عمل جراحی و برداشتن رحم، تخمدان ها و لوله های فالوپ، ممکن است قطعه کوچکی از تخمدان به صورت تصادفی در داخل باقی بماند و بعدها باعث ایجاد کیست دردناک شود.
فیبروئیدها: تومورهای غیر سرطانی رحم می توانند باعث ایجاد فشار یا احساس سنگینی در قسمت تحتانی شکم شوند. این تومورها به ندرت باعث بروز درد شدید می شوند؛ مگر این که جریان خون به آنها نرسد و مرگ آنها فرا برسد (فاسد شدن).
عوامل روانشناسی. افسردگی، استرس مزمن یا سابقه سوء استفاده جنسی یا جسمی می توانند باعث افزایش ریسک ابتلای شما به درد مزمن لگن شوند. پریشانی عاطفی باعث تشدید درد می شود و زندگی کردن با درد مزمن در ایجاد پریشانی عاطفی نقش دارد. این دو عامل اغلب به یک چرخه معیوب تبدیل می شوند.
تشخیص درد مزمن لگن
آزمایش ها یا معایناتی که پزشک شما می تواند آنها را تجویز کند، عبارتند از:
معاینه لگن: این اقدام می تواند نشانه های عفونت، تومورهای غیرعادی یا عضلات سفت کف لگن را نشان دهد. پزشک نواحی دارای حساسیت را بررسی می کند. اگر در طول معاینه احساس ناراحتی می کنید، این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید؛ به ویژه در صورتی که درد معاینه مشابه دردی باشد که شما آن را تجربه می کنید.
تست های آزمایشگاهی: در طول معاینه لگن، پزشک ممکن است از آزمایشگاه بخواهد که موارد عفونی مانند کلامیدیا یا سوزاک را بررسی کند. پزشک می تواند انجام آزمایش خون را به منظور بررسی تعداد سلول های خون و انجام آنالیز ادرار را به منظور بررسی عفونت مجاری ادراری تجویز کند..
آزمایش فراصوتی: در این آزمایش از امواج صوتی با فرکانس بالا به منظور تهیه تصاویر دقیق از ساختارهای داخل بدن شما استفاده می شود. این روش به طور خاص برای شناسایی توده ها یا کیست ها در تخمدان ها، رحم یا لوله های فالوپ مفید است.
سایر آزمایش های تصویربرداری: پزشک شما ممکن است انجام آزمایش اشعه X شکمی، اسکن های رایانه ای توموگرافی (CT) یا تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI) را به منظور کمک به شناسایی ساختارها یا تومورهای غیر طبیعی تجویز کند.
لاپاراسکوپی: در جریان این عمل جراحی، پزشک برش کوچکی را در شکم شما ایجاد می کند و لوله نازک متصل به یک دوربین کوچک (لاپاراسکوپی) را در قسمت برش وارد می کند. عمل لاپاراسکوپی این امکان را به پزشک می دهد که اندام های لگن شما را مشاهده کند و وجود بافت های غیر طبیعی یا علائم عفونت را در آن بررسی کند. این روش به طور خاص در شناسایی اندومتریوز و بیماری التهاب مزمن لگن مفید است.
آشنایی با درمان درد مزمن لگن
هدف از درمان کاهش علائم درد و بهبود کیفیت زندگی است.
اگر پزشک شما به دلیل خاصی برای این درد اشاره کند، درمان بر همان علت متمرکز خواهد بود. با این حال، اگر نتوان علتی را برای درد شناسایی کرد، تمرکز درمان بر مدیریت درد و سایر علائم خواهد بود. برای بسیاری از زنان، روش بهینه درمان شامل ترکیبی از چند روش درمانی است.
داروهای مسکّن درد: داروهای موجود در پیشخوان داروخانه ها مانند آسپرین، ایبوپروفن (با نام های تجاری ادویل، مورتین IB، و سایر موارد) یا استامینوفن (با نام تجاری تایلانول و سایر موارد) تا حدودی می توانند درد لگن شما را تسکین دهند. گاهی اوقات، تجویز آرام بخش درد می تواند ضروری باشد. با این حال، تجویز داروی درد صرف به ندرت مشکل درد مزمن را حل می کند.
درمان هورمونی: برخی زنان به این نتیجه رسیده اند که روزهایی که درد لگن دارند، ممکن است با مرحله خاصی از پریود آنها و تغییرات هورمونی که تخمک گذاری و قاعدگی زنانه را کنترل می کنند، همزمان شود. هرگاه این وضعیت رخ دهد، قرص های ضد بارداری یا سایر داروهای هورمونی می توانند به تسکین درد کمک کنند.
داروی ضد افسردگی: برخی از انواع داروهای ضد افسردگی می توانند به کاهش درد کمک کنند. داروی ضد افسردگی سه حلقه ای مانند آمی تریپتیلین، نورتیریپتیلین (با نام تجاری پاملور) و سایر داروهای ضد افسردگی تسکین دهنده درد و همچنین دارای اثرات ضد افسردگی هستند. آن ها می توانند به بهبود درد مزمن لگن حتی در زنانی که افسردگی ندارند، کمک کنند.
سایر روش های درمانی
درمان فیزیکی: تمرینات کششی، ماساژ دادن و سایر روش های آرام سازی می توانند باعث بهبود درد مزمن لگن شما شوند. متخصص درمان فیزیکی با این روش های درمانی می تواند شما را یاری کند و به شما در ایجاد استراتژی های مقابله با درد کمک کند. گاهی وقت ها، متخصصان درمان فیزیکی نقاط خاصی از درد را با استفاده از ابزارهای پزشکی به نام دستگاه شبیه ساز سیگنال های عصبی (TENS) هدف می گیرند. دستگاه تنس شوک های الکتریکی را به مسیرهای عبور عصب نزدیک منتقل می کند. متخصصان درمان فیزیکی ممکن است از روش روان شناسی به نام بازخورد زیستی استفاده کنند که به شما در شناسایی نواحی دارای عضلات سفت کمک می کند تا بتوانید درد نواحی یاد شده را آرام کنید.
روان درمانی: اگر این درد را بتوان به افسردگی، سوء استفاده جنسی، اختلال شخصیتی، ازدواج مشکل دار یا بحران خانواده ارتباط داد، مشاوره با یک روانشناس یا روانپزشک می تواند اقدامی مفید در این زمینه باشد. انواع روان درمانی گوناگون مانند درمان رفتارشناختی و بازخورد زیستی وجود دارند. صرف نظر از دلیل اصلی درد، روان درمانی می تواند به شما در ایجاد استراتژی های مقابله با درد کمک کند.
جراحی لاپاراسکوپی: اگر مبتلا به آندومتریوز باشید، پزشک می تواند چسبندگی ها یا بافت آندومتر را با استفاده از عمل جراحی لاپاراسکوپی از بین ببرد. در طول عمل لاپاراسکوپی، جراح یک دوربین باریک (لاپاراسکوپ) را از طریق برش کوچکی در نزدیکی ناف و ابزارهایی را برای برداشتن بافت آندومتر از طریق یک یا چند شکاف کوچک دیگر وارد بدن می کند.
هیسترکتومی: در موارد پیچیده نادر، ممکن است پزشکان برداشتن رحم (هیسترکتومی)، لوله های فالوپ (سالپنژکتومی) یا تخمدان ها (اووفورکتومی) را تجویز کند. استفاده از این روش پیامدهای سلامتی مهمی در پی دارد. پزشک شما جزییات مزایا و ریسک ها را قبل از توصیه این گزینه با شما در میان خواهد گذاشت.
آشنایی با درمان خانگی درد مزمن لگن
درد مزمن می تواند تأثیری مهم بر زندگی روزانه شما داشته باشد. زمانی که درد دارید، ممکن است برای خوابیدن، انجام یا اجرای کارهای فیزیکی دچار مشکل شوید.
درد مزمن همچنین می تواند منجر به اضطراب و استرس شود که این حالت نیز به نوبه خود می تواند درد را تشدید کند.
روش های آرام سازی می توانند به کاهش تنش، کاهش درد، آرام کردن هیجانات و تحریک خواب کمک کنند. بسیاری از روش ها مانند مدیتیشن و تنفس عمیق را به تنهایی می توان یاد گرفت.
شواهد محدود نشان می دهد که طب سوزنی برای برخی علت های درد لگن می تواند کار ساز باشد.
در جریان درمان با طب سوزنی، متخصص طب سوزنی سوزن نازکی را در نقاط دقیق در داخل پوست شما فرو می کند. کاهش درد می تواند ناشی از آزاد شدن اندورفین باشد که مسکن درد طبیعی بدن شماست. اما این نظریه تنها یکی از نظریه های فراوان درباره نحوه کار طب سوزنی به شمار می رود.
طب سوزنی عموماً روش درمانی ایمن تلقی می شود.
اگر قصد دارید روش درمانی دیگر یا مکمل را امتحان کنید، با پزشک خود مشورت کنید.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم
با وجود مشکل درد مزمن، ممکن است دانستن این مسئله که چه موقع باید به پزشک مراجعه کنید، دشوار باشد. به طورکلی، اگر درد لگن زندگی روزمره شما را مختل می کند یا اگر علائم درد شما نشان دهد که این وضعیت بدتر خواهد شد، برای مراجعه به پزشک وقت بگیرید.
احتمالاً، قصد دارید این کار را با مراجعه با پزشک خانواده یا پزشک متخصص بیماری های دستگاه تناسلی زنان (تخصص زنان و زایمان) آغاز کنید.
بسته به علت مشکوک درد، ممکن است پزشک شما را به متخصص دستگاه گوارش (متخصص بیماری های معده و روده)، متخصص مجاری ادراری و زنان و زایمان (متخصص اورولوژی زنان) یا متخصص دردهای عضلانی- اسکلتی (متخصص فیزیوتراپی یا متخصص درمان فیزیکی) ارجاع دهد.
فهرستی از نشانه ها و علائمی را که تجربه می کنید، تهیه کنید: از جمله هر گونه نشانه ای که ممکن است ارتباطی به دلیل مراجعه به پزشک نداشته باشد.
یاددشتی از اطلاعات پزشکی کلیدی را آماده کنید: از جمله استرس های مهم یا تغییرات اخیر در زندگی خود.
فهرستی از کلیه داروها و میزان مصرف آنها را تهیه کنید: از جمله هر گونه داروی نسخه ای یا غیر نسخه ای، ویتامین ها یا سایر مکمل های مصرفی خود.
یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستان خود را به همراه ببرید: گاهی وقت ها، امکان یادآوری کلیه اطلاعاتی که در دیدار با پزشک ارائه می شود، می تواند دشوار باشد. کسی که همراه شماست، می تواند اطلاعاتی را که ممکن است از دست داده باشید یا آن را فراموش کرده باشید، به خاطر بیاورد.
سوالات خود را آماده کنید. زمان ملاقات با پزشک محدود است. بنابراین، تهیه فهرستی از سئوالات می تواند به شما کمک کند تا بیشترین بهره را از زمان ملاقات با پزشک ببرید.
سوالاتی که باید از پزشک بپرسید
دلایل احتمالی علائم بیماری یا مشکل من کدامند؟
چه آزمایش هایی را توصیه می کنید؟
اگر انجام این آزمایش ها منجر به شناسایی دلیل بروز علائم بیماری من نشدند، از نظر شما آزمایش های ضروری دیگر کدامند؟
اگر نتوانیم دلیل اصلی این بیماری را پیدا کنیم، چه روشی را برای شناسایی آن توصیه می کنید؟
کدام روش های درمانی به احتمال زیاد باعث بهبود علائم بیماری من می شوند؟
مدت زمان درمان بیماری من چقدر است؟
چه مدت طول می کشد تا احساس بهتری داشته باشم؟
آیا محدودیت هایی وجود دارد که باید آنها را رعایت کنم؟
آیا باید به یک متخصص مراجعه کنم؟
آیا داروی دیگری به جای دارویی که تجویز می کنید، وجود دارد؟
آیا بروشور یا مطالب چاپی دیگر وجود دارد که آنها را در اختیار داشته باشم؟ کدام سایت های اینترنتی را توصیه می کنید؟
علاوه بر سوالاتی که از قبل آماده کرده اید، در هر لحظه از زمان ملاقات با پزشک خود اگر مطلبی را متوجه نشدید، از سوال کردن دریغ نکنید.
سوالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد
اولین بار چه موقع درد لگن را تجربه کردید؟
آیا این درد به مرور زمان تغییر کرده است یا گسترش یافته است؟
چند وقت یکبار درد را احساس می کنید؟
شدت درد شما چقدر است و چه مدت این درد طول می کشد؟
محل درد شما کجاست؟ آیا این درد همیشه در یک نقطه اتفاق می افتد؟
درد خود را چگونه توصیف می کنید؟
آیا درد شما به شکل موجی یا ثابت است؟
آیا هنگام ادرار کردن یا حرکت روده درد را احساس می کنید؟
آیا حالت پریود روی درد شما اثر می گذارد؟
آیا چیزی هست که درد شما را بهتر یا بدتر کند؟
آیا این درد توانایی عملکرد شما را محدود می کند؟
آیا اخیراً احساس افسردگی یا ناامیدی داشته اید؟
آیا تا کنون تحت عمل جراحی لگن قرار گرفته اید؟
آیا تا کنون باردار بوده اید؟
آیا تاکنون تحت درمان مجاری ادراری یا عفونت واژن قرار گرفته اید؟
آیا تاکنون بر خلاف خواست خود عمل جنسی انجام داده اید؟
تا کنون چه روش درمانی را برای این مشکل امتحان کرده اید؟ عملکرد این روش ها چگونه بوده است؟
آیا اخیراً تحت درمان بوده اید یا آیا اخیراٌ به دلیل سایر مشکلات پزشکی تحت درمان قرار گرفته اید؟
