زنان ، زایمان و نازایی
فیبروآدنوم ها توده های سفت و غیرسرطانی پستان هستند که بیشتر در بدن خانم های بین 15 تا 35 سال به وجود می آیند.ممکن است فیبروآدنوم را به شکل یک توده سفت، صیقلی، لاستیکی یا زمخت با شکل هندسی مشخص احساس کنید. معمولا دردی ندارد و مانند یک گلوله در پستان شماست که هنگام معاینه به راحتی در زیر پوست شما حرکت می کند.توده ها اندازه های مختلفی دارند و می توانند خود به خود بزرگ یا کوچک شوند.
این توده ها از شایع ترین تود های غیرسرطانی (خوش خیم) پستان در زنان جوان هستند و برای درمان آن ها از معاینات منظم برای تشخیص تغییر اندازه توده یا احساس بیمار، نمونهبرداری برای بررسی توده یا جراحی برای خروج آن استفاده می شود.
آشنایی با علائم فیبروآدنوم ها
فیبروآدنوم ها توده های سفت پستان هستند که معمولا:
شکل گرد با مرزهای مشخص و صاف دارند.
به راحتی جابجا می شوند.
سفت یا لاستیکی هستند.
درد ندارند.
شما ممکن است در بافت یک یا هر دو پستان خود یک یا چند فیبروآدنوم داشته باشید.
علت تشکیل این توده ها در بافت پستان ناشناخته است، اما احتمالا به هورمون های تولید مثل ارتباط دارد. فیبروآدنوم ها بیشتر در سال های تولیدمثل در بدن تشکیل می شوند، احتمالا در دوران بارداری یا در صورت استفاده از هورمون درمانی بزرگتر می شود و ابعاد آن ها بعد از یائسگی و با کاهش سطح هورمون های بدن کاهش می یابد.
انواع فیبروآدنوم ها
پیچیده: این گروه شامل هرگونه تغییرات با گسترش سریع مانند رشد بیش از حد سلول ها (هیپرپلازی) هستند. یک توده تنها پس از بررسی بافت نمونه برداری شده توسط پاتولوژیست می تواند در گروه فیبروآدنوم های پیچیده طبقه بندی شود.
نوجوانان: این نوع فیبروآدنوم رایج ترین نوع توده پستان در دختران و نوجوانان 10 تا 18 ساله است. احتمال بزرگ شدن این فیبروآدنوم ها وجود دارد، اما بیشتر آن ها به مرور زمان کوچک و حتی بعضی از آن ها کاملا ناپدید می شوند.
غول پیکر: این گروه تا بیش از 2 اینچ (5 سانتی متر) نیز رشد می کنند وبا توجه به احتمال ورود فشار به بافت سینه و جایگزینی آن ممکن است از انجام جراحی برای برداشتن آن گریزی نباشد.
تومور فیلودس: این تومورها معمولا خوش خیم هستند اما ممکن است بعضی از آن ها سرطانی (بدخیم) شوند؛ به همین علت معمولا اکثر پزشکان توصیه می کنند که این نوع تومورها با عمل جراحی از بافت پستان خارج شوند.
اکثر این توده ها بر خطر ابتلا به سرطان پستان تاثیری ندارند. با این وجود، در صورت ابتلا به فیبروآدنوم های پیچیده یا تومور فیلودس، خطر ابتلا به سرطان پستان در شما اندکی افزایش می یابد.
تشخیص فیبروآدنوم ها
طی معاینه بالینی، پزشک هر دو سینه شما را از جهت وجود برآمدگی و سایر مشکلات بررسی می کند. با این حال، برخی از فیبروآدنوم ها کوچکتر از آنند که احساس شوند و فقط از طریق آزمایش های تصویربرداری قابل تشخیص هستند.
اگر در بافت پستان شما توده ای تشخیص داده شود (که قابل لمس است)، بسته به سن شما و ویژگی های توده، پزشک آزمایش ها یا مراحل درمانی خاصی را توصیه خواهد کرد.
انواع آزمایش برای بررسی توده های پستان
ماموگرافی تشخیصی: در ماموگرافی برای تولید تصویر (ماموگرام) از مناطق مشکوک بافت پستان شما از اشعه X استفاده می شود. در ماموگرافی فیبروآدنوم به شکل یک توده با لبه های صاف و گرد و متمایز از بافت پستان ظاهر می شود.
سونوگرافی پستان: در این فناوری برای تولید تصاویری از بخش داخلی پستان از امواج صوتی استفاده می شود. در صورت متراکم بودن بافت پستان شما، احتمالا پزشک برای بررسی توده پستان علاوه بر ماموگرافی، سونوگرافی پستان را نیز تجویز خواهد کرد.
برای ارزیابی توده به وجود آمده در بافت پستان خانم های جوانتر از 30 سال، به احتمال زیاد پزشک برای بررسی توده در ابتدای امر سونوگرافی پستان را تجویز خواهد کرد.
اگر نتیجه ماموگرافی از وجود توده یا ناهنجاری دیگری در بافت پستان شما حکایت داشته باشد، ممکن است پزشک برای بررسی بیشتر توده سونوگرافی پستان را نیز تجویز کند. سونوگرافی پستان در تشخیص محتوای توده (از نظر جامد یا مایع بودن) به پزشک شما کمک می کند. توده جامد به احتمال زیاد یک فیبروآدنوم و توده پر از مایعات به احتمال زیاد یک کیست است.
آسپیراسیون سوزنی ظریف: پزشک شما از طریق یک سوزن نازک که به پستان شما وارد شده است از محتویات توده پستان نمونه برداری می کند. اگر محتویات توده مایع باشند، توده احتمالا کیست است.
بیوپسی سوزنی هسته: این عمل معمولا توسط یک رادیولوژیست تحت گاید سونوگرافی انجام می شود. پزشک برای نمونه برداری از بافت توده از سوزن استفاده می کند و بافت های خارج شده برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده می شوند.
آشنایی با درمان فیبروآدنوم ها
در اغلب موارد، فیبروآدنوم ها به درمان نیازی ندارند. اما برخی خانم ها برای آرامش خیال خود استفاده از روش جراحی را برای خروج این بافت از بدن خود انتخاب می کنند.
روش های غیر از جراحی
در صورت اطمینان قطعی پزشک شما از اینکه توده موجود در پستان شما فیبروآدنوم است (بر اساس نتایج معاینات بالینی پستان، تصویربرداری یا نمونه برداری از بافت پستان) احتمالا به جراحی نیازی نخواهید داشت.
ممکن است شما به دلایل زیر تمایلی به انجام جراحی نداشته باشید:
جراحی شکل و بافت پستان را تغییر می دهد.
گاهی این توده ها خود به خود کوچک می شوند یا از بین می روند
گاهی چندین توده ثابت در پستان وجود دارد، فیبروآدنوم هایی که اندازه آن ها در مقایسه با سونوگرافی اولیه هیچ تغییری نداشته است.
در صورت عدم تمایل به انجام عمل جراحی، باید با مراجعه منظم به پزشک معالج خود و سونوگرافی پستان وضعیت توده را به طور منظم پیگیری کنید تا ایجاد هرگونه تغییر در ظاهر یا اندازه توده به موقع تشخیص داده شود. چنانچه بعدها نگرانی از جهت وجود توده برای شما به وجود آمد، می توانید در مورد انجام جراحی برای برداشتن بافت توده تجدیدنظر کنید.
درمان از طریق جراحی
در صورتی که نتیجه یکی از آزمایش های شما ( اعم از معاینه بالینی پستان، تصویربرداری یا بیوپسی) غیرطبیعی باشد یا فیبروآدنوم بسیار بزرگ باشد، رشد کند یا علائم را تشدید کند، احتمالا به توصیه پزشک باید برای خروج توده از بافت پستان تحت عمل جراحی قرار بگیرید.
مراحل برداشتن توده از بافت پستان عبارتند از:
لامپکتومی یا بیوپسی به روش جراحی: در این روش، جراح بخشی از بافت پستان را برداشته و برای بررسی بافت (از نظر سرطانی بودن) آن را به آزمایشگاه می فرستد.
نابودی سلول های سرطانی از طریق سرما: پزشک دستگاهی نازک و چوب مانند (به نام کرایوپروب) را از طریق پوست به فیبروآدنوم وارد می کند. بافت با استفاده از نوعی گاز منجمد می شود و از بین می رود.
پس از برداشتن فیبروآدنوم، ممکن است یک یا چند توده جدید تشکیل شود. توده های جدید پستان باید با ماموگرافی، سونوگرافی و احتمالاً بیوپسی بررسی شوند تا از نظر فیبروآدنوم بودن یا امکان تبدیل شدن به توده های سرطانی بررسی شوند.
زمان مراجعه به پزشک
بافت پستان زنان سالم در حالت عادی شکل توده ای دارد. در صورت تشخیص هر یک از موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
تشخیص یک توده جدید در بافت سینه
تشخیص هرگونه تغییرات دیگر در سینه های خود
رشد یا تغییر توده های موجود در بافت پستان و احساس جدا شدن آن از بافت پستان
در گام اول باید به پزشک خانواده یا متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. اطلاعات زیر در آماده شدن برای معاینه پزشکی به شما کمک می کند.
هنگام تهیه نوبت، در مورد اقداماتی که باید قبل از معاینه انجام دهید (مثل پیروی از یک رژیم غذایی خاص) بپرسید و فهرستی از موارد زیر تهیه کنید:
کلیه علائم خود (حتی هر علامتی که به نظر می رسد با تغییرات پستان بی ارتباط باشد) و زمان شروع این علائم.
اطلاعات شخصی کلیدی شامل سابقه پزشکی شما و خانواده و سابقه وجود سرطان پستان در خانواده شما
اطلاعات مربوط به تمام داروها، ویتامین ها یا سایر مکمل های مصرفی و دوز مصرفی آن ها
سوالاتی که باید از پزشک بپرسید
در صورت امکان، برای کمک به شما در به خاطر سپردن اطلاعاتی که به شما داده می شود، یکی از دوستان یا اعضای خانواده شما را در هنگام معاینه پزشکی همراهی کند.
سوالات اصلی که باید در مورد فیبروآدنوم از پزشک خود بپرسید، عبارتند از:
این توده چه می تواند باشد؟
به چه آزمایش هایی نیاز دارم؟ آیا انجام این آزمایش ها به آمادگی قبلی نیاز دارد؟
شیوه های درمانی موجود چیست؟
آیا بروشور یا مطالب نوشتاری دیگری درباره این موضوع دارید؟ مطالعه مطالب چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
از پرسیدن هر سوال دیگری که در این مورد به ذهن شما خطور می کند، دریغ نورزید.
سوالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد
احتمالا پزشک شما سوالات متعددی از شما خواهد پرسید. این سوالات عبارتند از:
از کی متوجه وجود این توده شدید؟ آیا اندازه آن تغییر کرده است؟
آیا اندازه توده در دوره قاعدگی شما تغییر می کند؟
آیا سابقه مشکلات پستان در شما یا سایر اعضای خانواده شما وجود دارد؟
آخرین دوره قاعدگی شما از چه تاریخی شروع شد؟
لکه بینی یا قاعدگی دردناک دارید؟
ترشح نوک سینه داشته اید؟
تا به حال ماموگرافی انجام داده اید؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، در چه تاریخی؟
