کلیه و مجاری ادراری و تناسلی
اندام جنسی آقایان نیز مانند اندام جنسی بانوان، پیچیدگیهای بسیاری دارد که بنا به پیچیدگیهای آن امکان ابتلا به بیماریهای مختلف وجود دارد. این بیماریها در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع میتواند سبب بروز مشکلاتی شود. یکی از انواع بیماریها و اختلالات مربوط به بیضه، واریکوسل و یا واریس بیضه است. این اختلال بیشتر در بیضهی سمت چپ رخ میدهد البته ممکن است در مواردی هر دو بیضه نیز درگیر این بیماری گردند. در پی بروز این عارضه دریچهی ورید که در جریان گردش خون، خون را به سمت قلب منتقل میکند عملکرد خود را از دست میدهد. این امر سبب جمع شدن خون در منطقه شده و مشکلاتی را برای فرد ایجاد میکند. دلیل بروز این بیماری هنوز به طور قطع مشخص نشده است. یک بیماری خوش خیم است که در اغلب موارد درد و یا نمود خارجی ندارد مگر زمانی که عود نماید، اما میتواند زمینه ساز بروز مشکلاتی مانند ناباروری شود. به دلیل آن که واریکوسل درمان دارویی ندارد و تنها درمان قطعی آن انجام عمل جراحی است پزشکان توصیه میکنند تا زمانی که برای فرد مشکل ساز نشده اقدام به جراحی نکنند. در ادامه به بررسی بیشتر این بیماری میپردازیم.
علائم واریکوسل در مردان
بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری از بیماری خود به دلیل عدم علائم مشخص آن مطلع نیستند. نداشتن علائم مشخص تشخیص به موقع بیماری را با مشکلاتی مواجه مینماید. حدود 10 تا 15 درصد آقایان به این بیماری مبتلا هستند. با توجه به این مهم که بیماری مذکور علائمی ندارد اما اغلب افراد مبتلا تجربیات مشترکی دارند . برخی از این تجربیات که باید به آن توجه شود شامل موارد زیر است:
- بزرگی و پیچ خوردگی رگها درون درون کیسهی بیضه
- احساس سنگینی و درد پوست بیضه
- ایجاد توده درون بیضه که اغلب بدون درد است
- بزرگتر و سنگینتر بودن یکی از بیضهها در مقایسه با بیضهی دیگر
- دردی که در هنگام دراز کشیدن از بین میرود اما در حالت ایستاده شدید میشود
- کاهش میزان و کیفیت اسپرمها
- دردی که با افزایش فعالیت سنگین تشدید میشود
- افزایش درد با گرمای هوا
چگونگی تشخیص واریکوسل
تشخیص قطعی ابتلا به این بیماری بر عهدهی پزشک معالج است. در صورتی که مشخصههای بیان شده از واریکوسل را در خود یافتید لازم است به پزشک مراجعه نمایید تا مورد معاینه قرار گیرید. برای تشخیص این بیماری پزشک با معاینهی فیزیکی به دنبال یافتن توده در بیضهی فرد میپردازد. در صورت بزرگ بوده توده، پزشک به راحتی میتواند آن را تشخیص دهد اما اگر توده کوچک باشد لازم است بیمار در حالت ایستاده نفس عمیق بکشد در این حالت هرگونه تغییر حالت در بیضهها به خوبی قابل تشخیص خواهد بود. در صورتی که معاینهی فیزیکی در تشخیص نتیجه بخش نباشد پزشک با کمک سایر تستها مانند تست اولتراسوند و یا آنالیز مایع منی تشخیص نهایی خود را اعلام میکند.
روش درمان واریکوسل
همانطور که پیشتر بیان شد این بیماری نیاز به درمان ندارد مگر در مواردی که سبب بروز مشکلاتی در فرد شود. اما در صورتی که این بیماری سبب ناباروری، درد و خشکی پوست بیضه شود درمان آن لازم است. واریکوسل یک بیماری خوش خیم است و درمان دارویی ندارد برای درمان این بیماری باید عمل جراحی انجام شود که روشهای متفاوتی دارد. در این جراحی پزشک با بستن رگی که دچار مشکل شده سعی به ایجاد جریان خون در رگهای سالم میکند. در ادامه به بیان و بررسی روشهای جراحی واریکوسل میپردازیم :
- جراحی واریکوسلکتومی
در این روش جراحی که تحت بیهوشی و یا بیحسی موضعی انجام میگیرد جراح از طریق کشالهی ران و در موارد نادر از طریق شکم دسترسی لازم به محل واریکوسل را مییابد. سپس به کمک فراصوت، میکروسکوپهای مخصوص و سایر ابزارهای پزشکی به بستن رگ مشکل دار اقدام مینماید. پس از این جراحی، خون در سایر رگهای سالم جریان مییابد.
- جراحی لاپاراسکوپی
در جراحی لاپاراسکوپی پزشک معاج از طریق ایجاد برش کوچکی در شکم اقدام به درمان مینماید. در این روش ابزار کوچک و مخصوصی به بدن وارد میشود که سبب بستن رگ مورد نظر و درمان آن میگردد.
- آمبولی پرکوتانئوس
روش درمانی این روش کمتر تهاجمی بوده و نقاهت کوتاهتری لازم دارد. در روش مذکور متخصص رادیولوژی از طریق گردن و یا کشالهی ران فرد یک لولهی نازک را وارد بدن میکند و با کمک فنرها و مواد شیمیایی به بستن رگ مورد نظر میپردازد.
مزایای درمان واریکوسل
اگرچه پیشنهاد پزشک عدم انجام جراحی تا زمانی است که فرد احساس نیاز نماید اما انجام آن نیز برای بیمار مزیتهایی ایجاد میکند. برخی از مزایای درمان عبارت است از:
- از بین رفتن دردهای بیضه
- احساس سبکی و آرامش پس از درمان
- از بین رفتن ناباروری
- برقراری توازن و تقارن در بیضهها
ماندگاری نتایج جراحی واریکوسل
جراحی برای مواردی انجام میشود که بیماری پیشرفت زیادی کرده باشد و برای فرد عوارض و مشکلاتی ایجاد کند. رعایت نکات قبل و بعد جراحی و نحوهی جراحی تاثیر بسزایی در کسب نتیجهی مطلوب و ماندگاری آن دارد. اگر موارد مذکور به درستس انجام شود بیمار میتواند انتظار ماندگاری دائمی از نتایج جراحی داشته باشد. البته ممکن است در برخی موارد بسیار نادر واریس بیضه مجدداً عود نماید.
عوارض درمان واریکوسل چیست
هر درمانی ممکن است در کنار مزایایی که برای بیمار ایجاد میکند، عوارض احتمالی نیز در پی داشته باشد. این عوارض میتواند خفیف و یا طولانی مدت باشد. عوارض جراحی واریکوسل براساس شرایط فرد و نوع جراحی متفاوت است. لازم است بیمار پیش از تصمیم به انجام این جراحی از تمام عوارض آن مطلع باشد تا با علم کافی تصمیم به اقدام گیرد. در ادامه برخی از این عوارض مطرح میشود.
- احساس درد در کشاله ران که تا 6 هفته پس از جراحی طبیعی است.
- ایجاد کبودی در کشالهی ران و کیسهی بیضه
- عفونت در محل زخم
- در موارد بسیار نادر ممکن است پس از جراحی بیضهها کوچکتر شوند.
هزینه انجام جراحی واریکوسل
هزینه درمان واریکوسل متفاوت است. این تفاوت متاثر از عوامل بسیاری چون دستمزد پزشک، شدت بیماری، نحوهی درمان و... است بنابراین تا پیش از معاینهی بیمار توسط پزشک، نمیتوان مبلغ این جراحی را تعیین نمود. ضروری است پیش از اقدام به عمل جراحی با مشاور بیمهی خود مشورت نمایید زیرا اغلب شرکتهای بیمه تعرفههای متفاوتی دارند.
پیش از جراحی واریکوسل چه اقداماتی باید انجام شود
قبل از انجام هر درمانی لازم است مواردی رعایت شود تا درمان روند مناسبی را طی نماید و فرد دورهی نقاهت کوتاهتری را بگذراند.این نکات در درمانهای مختلف متفاوت است. پیش از جراحی لازم است نکات زیر مورد توجه قرار گیرد:
- لازم است 12 ساعت پیش از جراحی چیزی نخورید.
- برای جلوگیری از خونریزی در حین جراحی و پس از آن ضروری است از دو هفته پیش از عمل از مصرف داروهای رقیق کنندهی خون مانند آسپرین بپرهیزید.
- مصرف دخانیات و الکل سبب کاهش روند بهبودی میشود بنابراین لازم است دو هفته پیش از شروع درمان از مصرف آنها خودداری نمایید.
- پیش از جراحی آلت تناسلی خود را اصلاح نمایید.
- آزمایشهایی که پزشک پیش از جراحی تجویز میکند در زمان مقرر انجام دهید.
چه زمانی باید برای درمان به پزشک مراجعه کرد
این بیماری در صورتی که برای فرد ایجاد مشکل نکند نیاز به درمان قطعی ندارد اما بهتر است در صورتی که مشکوک به این بیماری بودید به پزشک متخصص مراجعه نمایید. واریکوسل به خودی خود خطرناک نیست اما در صورتی که با مشکلات زیر مواجه شدید لازم است به درمان آن اقدام نمایید.
- ناباروری
با کاهش میزان و کیفیت اسپرمها میتواند سبب ناباروری شود. البته با تشخیص به وقع و درمان این بیماری قرد قدرت باروری خود را باز مییابد. البته لازم به ذکر است تمام افراد مبتلا به واریکوسل نابارور نیستند.
- کوچکی بیضهها
در صورت ابتلای نوجوانان به واریکوسل ممکن است رشد بیضهها به درستی صورت نگیرد. پزشک با اندازهگیری سالیانه این رشد را کنترل میکند. اما در صورت عدم درمان به موقع ممکن است بیضهها برای همیشه از حالت طبیعی خارج شود و کوچکتر از حد معین باقی بماند. کوچکی بیضهها نیز میتواند از دلایل ناباروری فرد باشد.
- بروز ناگهانی
ابتلای ناگهانی فرد به واریکوسل بسیار نادر است و در واقع از علائم گرفتگی یکی از رگهای بزرگ شکم است. این حالت از بیماری اغلب در مردان بالای 40 سال رخ میدهد.
پس از جراحی چه نکاتی باید رعایت شود
همانطور که لازم است پیش از جراحی اقدامانی صورت گیرد تا درمان روند بهترب را طی نماید، پس از درمان نیز باید نکاتی رعایت شود تا نتیجهی حاصل از عمل مطلوب باشد و میزان ماندگاری بیشتری از خود بر جای گذارد. این نکات عبارت است از:
- انجام فعالیتهای سنگین تا یک هفته پس از جراحی ممنوع است.
- استفاده از شورتهای محافظ که در داروخانهها موجود است تا دو هفته پس از عمل توصیه میشود.
- تا یک هفتته پس از جراحی از برقراری رابطهی جنسی بپرهیزید.
- از مصرف الکل و دخانیات تا بهبودی کامل بپرهیزید.
- اغلب توصیه میشود دو هفته پس از جراحی استراحت نمایید. البته دورهی استراحت براساس نوع جراحی تعیین میشود.
- در صورتی که پزشک دارویی برای پس از عمل تجویز نمود توجه داشته باشید در زمان مقرر مصرف نمایید.
- محل جراحی را تمییز نگه دارید تا از عفونت آن جلوگیری کنید.
چگونه پزشک مناسب جهت درمان بیابیم
اولین و مهمترین گام برای انجام جراحی واریکوسل یافتن جراح مناسب است. این انتخاب تاثیر مستقیمی بر نتیجهی درمان خواهد داشت. اگرچه انجام این جراحی عوارضی ندارد اما انجام آن توسط جراحی که تجربه و دقت کافی نداشته باشد میتواند سبب بروز عوارض گاهاً جبران ناپذیر شود. بنابراین این انتخاب بسیارر حائز اهمیت است. برای انتخاب بهتر باید به برخی معیارها چون تجربه، مهارت، دانش و علم کافی، سابقهی جراحی مثبت و... توجه نمایید.
چه سوالاتی باید از پزشک معالج خود بپرسید
در جلسات مشاوره و معاینهی پیش از جراحی پزشک اطلاعات لازم اعم از سابقهی بیماریهای دیگر و یا مصرف دارویی فرد را دریافت میکند. اطلاعات دقیق و صحیح تاثیر بسیار زیادی در روند درمان و نتایج حاصل از آن میگذارد بنابراین با دقت به آنها پاسخ دهد. همچنین ضروری است بیمار نیز در این جلسات سوالات خود را بپرسید تا با علم کافی اقدام به این عمل نمایید. برخی از سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید عبارت است از:
- آیا بیماری من نیاز به جراحی دارد ؟
- روش جراحی پیشنهادی شما چیست ؟
- آیا این جراحی عوارضی نیز دارد ؟
- چه نکاتی قبل و بعد از جراحی باید رعایت شود ؟
- دورهی نقاهت این جراحی چگونه است ؟
