زنان ، زایمان و نازایی
پرولاپس قدامی، که سیستوسل نیز نام دارد، هنگامی اتفاق می افتد که بافت پشتیبان بین مثانه و دیواره واژن ضعیف و کشیده می شود، و مثانه به داخل واژن برآمده می شود. پرولاپس قدامی مثانه برآمده نیز نام دارد.کشیدگی عضلات پشتیبان اندام های لگن ممکن است سبب این بیماری شود. این کشیدگی در هنگام زایمان واژینال یا همراه با یبوست مزمن، سرفه شدید یا بلند کردن اجسام سنگین رخ می دهد. این بیماری معمولاً پس از یائسگی، هنگامی که سطح استروژن کاهش می یابد، باعث ایجاد مشکلاتی می شود.برای پرولاپس قدامی خفیف یا متوسط، درمان غیرجراحی اغلب موثر است. در موارد شدیدتر، جراحی ممکن است برای حفظ واژن و سایر اندام های لگن در موقعیت مناسب لازم باشد.
آشنایی با علائم پرولاپس قدامی
در موارد خفیف پرولاپس قدامی، ممکن است متوجه نشانه ها و علائمی نشوید. علائم و نشانه ها، در صورت بروز، عبارتند از:
احساس پر بودن یا فشار در لگن و واژن
افزایش ناراحتی هنگام کشش شدید، سرفه، زور زدن یا بلند کردن اجسام سنگین
احساس عدم تخلیه کامل مثانه بعد از ادرار کردن
عفونت های مکرر مثانه
درد یا نشت ادرار هنگام مقاربت جنسی
در موارد شدید، برآمدگی بافتی که از دهانه واژن بیرون می زند و ممکن است مانند نشستن روی تخم مرغ به نظر برسد
علائم و نشانه ها اغلب بعد از ایستادن به مدت طولانی بسیار قابل توجه هستند و ممکن است هنگام دراز کشیدن رفع شوند.
علت ایجاد پرولاپس قدامی
کف لگن از عضلات، رباط ها و بافت های همبندی تشکیل شده است که پشتیبان مثانه و سایر اندام های لگن هستند. در نتیجه آسیب دیدگی ناشی از زایمان یا کشیدگی مزمن عضلات کف لگن، اتصالات بین عضلات کف لگن و رباط های آن ممکن است به مرور زمان تضعیف شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، مثانه ممکن است پایین تر از حد معمول پایین بیاید و به داخل واژن برآمده شود (برآمدگی قدامی).
بارداری و زایمان واژینال
اضافه وزن یا چاقی
بلند کردن مکرر اجسام سنگین
زور زدن حین دفع مدفوع
سرفه مزمن یا برونشیت
عوامل خطرساز پرولاپس قدامی
زایمان: زنانی که به روش زایمان واژینال یک یا چند بار بچه دار شده اند در معرض خطر بیشتر پرولاپس قدامی قرار دارند.
سالخوردگی: خطر ابتلا به این بیماری با افزایش سن افزایش می یابد. این مسئله به ویژه بعد از یائسگی، که تولید استروژن بدن کاهش می یابد، صادق است. استروژن به تقویت کف لگن کمک می کند.
هیسترکتومی: برداشتن رحم ممکن است سبب پشتیبانی ضعیف کف لگن شود.
ژنتیک: برخی از زنان با بافت همبند ضعیف تر به دنیا می آیند و لذا بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.
چاقی: زنانی که اضافه وزن یا چاقی دارند بیشتر در معرض خطر این بیماری قرار دارند.
پیشگیری پرولاپس قدامی
برای کاهش خطر ابتلا به پرولاپس قدامی، این اقدامات خود مراقبتی را امتحان کنید:
تمرینات کگل را مرتباً انجام دهید: این تمرینات می تواند عضلات کف لگن را تقویت کند، که بعد از زایمان بسیار مهم است.
یبوست را درمان و از آن پیشگیری کنید.غذاهای پرفیبر بدین منظور مفید هستند.
از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و به درستی اجسام را بلند کنید. هنگام بلند کردن اجسام، به جای کمر یا پشت از پاهایتان استفاده کنید.
سرفه را کنترل کنید: سرفه مزمن یا برونشیت را درمان کنید و سیگار نکشید.
از افزایش وزن خودداری کنید: در صورت نیاز، با پزشک خود درباره وزن مطلوبتان و راهکارهای کاهش وزن صحبت کنید.
تشخیص پرولاپس قدامی
معاینه لگن: ممکن است در حالت درازکش و ایستاده تحت معاینه قرار بگیرید. در طول معاینه، پزشک به دنبال برآمدگی بافت در واژن می گردد که نشانگر پرولاپس اندام لگن است. احتمالا از شما خواسته می شود که مانند حالت اجابت مزاج زور بزنید تا اثر آن بر میزان برآمدگی مشخص شود. برای بررسی قدرت عضلات کف لگن، از شما خواسته می شود که آنها را منقبض کنید، گویی که می خواهید جریان ادرار را متوقف کنید.
پر کردن پرسش نامه: ممکن است فرمی را پر کنید که به پزشک در ارزیابی میزان برآمدگی و میزان تأثیر آن بر کیفیت زندگی تان کمک می کند. اطلاعات حاصل به تصمیم گیری درمانی نیز کمک می کند.
آزمایش های مثانه و ادرار: اگر پرولاپس قابل توجهی داشته باشید، ممکن است برای اینکه ببینید مثانه چقدر خوب و کامل تخلیه می شود آزمایش شوید. اگر به نظر می رسد که ادرار بیشتر از حد معمول را در مثانه خود نگه می دارید، پزشک ممکن است برای پیدا کردن نشانه های عفونت مثانه آزمایشی را بر روی نمونه ادرارتان انجام دهد.
آشنایی با درمان پرولاپس قدامی
درمان به میزان شدت این بیماری و اینکه آیا بیماری های مرتبط دیگری نیز دارید یا خیر، مانند رحمی که به کانال واژن افتادگی دارد (پرولاپس رحم)، بستگی دارد.
موارد خفیف مواردی که علائم واضح چندانی ندارند معمولاً نیازمند درمان نیستند. می توانید، با مراجعات گاه به گاه به پزشک خود همراه با اقدامات خود مراقبتی، مانند تمرینات تقویت کنندۀ عضلات کف لگن، رویکرد صبر بادقت را انتخاب کنید و ببینید که آیا برآمدگی رو به وخامت است یا خیر.
اگر اقدامات خود مراقبتی موثر نباشد، درمان پرولاپس قدامی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
دستگاه پشتیبان (پساری): پساری واژینال یک حلقۀ پلاستیکی یا لاستیکی است که برای حمایت از مثانه در واژن قرار می گیرد. پزشک یا ارائه دهندۀ مراقبت های دیگر دستگاه مناسب را انتخاب می کند و به شما نشان می دهد که چگونه آن را خودتان تمیز و دوباره جاگذاری کنید. بسیاری از زنان از پساری به عنوان جایگزین موقتی برای جراحی استفاده می کنند، و وقتی جراحی خیلی خطرناک است، برخی از پساری استفاده می کنند.
استروژن درمانی: پزشک ممکن است مصرف استروژن - معمولاً کرم واژینال، قرص یا حلقه - را توصیه کند، به ویژه اگر قبلاً یائسه شده باشید زیرا استروژن، که به تقویت عضلات لگن کمک می کند، پس از یائسگی کاهش می یابد.
چه زمانی جراحی لازم است
اگر علائم قابل توجه و ناراحت کننده ای داشته باشید، پرولاپس قدامی ممکن است به جراحی نیاز داشته باشد.
جراحی چگونه انجام می شود.:جراحی غالباً به صورت واژینال انجام می شود و در آن مثانۀ افتاده به جای خود بالا برده، بافت اضافی برداشته، و عضلات و رباط های کف لگن سفت می شود. اگر بافت های واژن بسیار نازک باشد، پزشک ممکن است از نوع خاصی از پیوند بافتی برای تقویت بافت های واژن و افزایش پشتیبانی استفاده کند.
اگر رحم برآمده دارید. برای برآمدگی قدامی مرتبط با رحم برآمده، پزشک ممکن است، علاوه بر ترمیم عضلات کف لگن، رباط ها و سایر بافت های آن، رحم را بردارد (هیسترکتومی).
اگر به فکر باردار شدن هستید، پزشک ممکن است توصیه کند که جراحی را تا زمان زایمان به تعویق بیندازید. استفاده از پساری ممکن است در این میان به تسکین علائم کمک کند. فواید جراحی ممکن است تا سال ها ادامه داشته باشد، اما احتمال عود نیز وجود دارد - که ممکن است به معنای جراحی دیگری در زمان دیگری باشد.
اگر پرولاپس قدامی با بی اختیاری استرسی خروج غیرارادی ادرار در هنگام فعالیت شدید همراه باشد، پزشک ممکن است یکی از چندین روش را برای حمایت از مجرای ادراری (تعلیق مجرای ادراری) و تسکین علائم بی اختیاری توصیه کند.
درمان های خانگی پرولاپس قدامی
تمرینات کگل عضلات کف لگن را تقویت می کنند، که از رحم، مثانه و روده حمایت می کنند. کف لگن تقویت شده باعث پشتیبانی بهتر ارگان های لگن و تسکین علائم مرتبط با پرولاپس قدامی می شود.
برای انجام تمرینات کگل، این مراحل را دنبال کنید:
عضلات کف لگن خود را سفت (منقبض) کنید. منظور عضلاتی است که برای قطع کردن خروج ادرار استفاده می کنید.
انقباض را به مدت پنج ثانیه نگه دارید، سپس به مدت پنج ثانیه آزادسازی کنید. (اگر این کار خیلی سخت است، با دو ثانیه انقباض و سه ثانیه آزادسازی شروع کنید.)
برای 10 ثانیه نگه داشتن انقباض تمرین کنید.
هر روز تمرینات را به صورت سه ست 10 تکراری انجام دهید.
از پزشک خود بپرسید آیا از عضلات صحیح استفاده می کنید یا خیر. تمرینات کگل ممکن است در زمانی موفقیت آمیزتر باشند که یک فیزیوتراپیست آنها را تدریس می کند و با استفاده از بیوفیدبک تقویت می شوند. در بیوفیدبک، از دستگاه های پایش استفاده می شود که به شما اطمینان می بخشند که عضلات صحیح با شدت و مدت مطلوب را سفت می کنید.
وقتی روش صحیح را یاد گرفتید، می توانید تمرینات کگل را با احتیاط و در هر زمانی انجام دهید، چه پشت میز کار خود و چه بر روی مبل راحتی.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
مثانه شدیداً برآمده ممکن است ناراحت کننده باشد و تخلیه مثانه دشوار شود و عفونت های مثانه را ایجاد کند. در صورت بروز علائم یا نشانه های ناراحت کننده، به پزشک خود مراجعه کنید.
اگر علائم یا نشانه های پرولاپس قدامی دارید که شما را آزار می دهد یا در فعالیت های عادی تان اختلال ایجاد می کند، با پزشک خانواده یا متخصص زنان خود صحبت کنید.
در اینجا برخی از اطلاعات به منظور آمادگی جهت مراجعه به پزشک و درک انتظار شما از پزشک مطرح می شود.
علائمی که داشته اید و مدت آنها را یادداشت کنید.
اطلاعات کلیدی پزشکی را یادداشت کنید، از جمله بیماری های دیگری که برای آنها تحت درمان قرار دارید و نام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی را که مرتباً مصرف می کنید یادداشت کنید.
در صورت امکان، یک دوست یا خویشاوند را همراه خود ببرید. بردن شخص دیگری ممکن است به شما کمک کند تا اطلاعات مهم را به خاطر بسپارید یا جزئیات فراموش شده را به خاطر بیاورید.
سوالاتی را یادداشت کنید که می خواهید به پزشک بگویید، و مهم ترین سؤالات را ابتدا بنویسید تا در صورت کمبود وقت ابتدا آنها را بگویید.
سؤالاتی که باید از پزشک بپرسید
درباره پرولاپس قدامی، برخی از سوالات اساسی از پزشک عبارتند از:
محتمل ترین علت علائم من چیست؟
آیا علل احتمالی دیگری وجود دارد؟
آیا برای تایید تشخیص به آزمایش نیاز دارم؟
چه روش درمانی را پیشنهاد می کنید؟
اگر اولین درمان موثر نباشد، توصیه می کنید قدم بعدی چه باشد؟
آیا در معرض خطر عوارض ناشی از این بیماری هستم؟
احتمال عود پرولاپس قدامی بعد از درمان چقدر است؟
آیا باید محدودیت فعالیت داشته باشم؟
برای تسکین علائم چه کاری می توانم در خانه انجام دهم؟
آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟
سؤالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد
در حین ویزیت، پزشک ممکن است چند سوال مطرح کند:
چه زمانی اولین بار متوجه علائم خود شدید؟
آیا نشت ادرار (بی اختیاری ادرار) دارید؟
آیا عفونت مکرر مثانه دارید؟
آیا در طول مقاربت جنسی درد یا نشت ادرار دارید؟
آیا سرفۀ مزمن یا شدید دارید؟
آیا در حین اجابت مزاج یبوست دارید و به شدت زور می زنید؟
عوامل تسکین کننده علائم شما چیست؟
عوامل تشدید کننده علائم شما چیست؟
آیا مادر یا خواهر شما مشکلات کف لگن دارند؟
آیا زایمان واژینال داشته اید؟ چند بار؟
آیا می خواهید در آینده بچه دار شوید؟
چه چیز دیگری شما را نگران می کند؟
