تعریف

درد ناحیه مقعد و اطراف آن یکی از رایج ترین درد هاست. اگرچه بیشتر علل درد مقعدی خوش خیم هستند اما خود درد ممکن است به این علت که بسیاری از اعصاب بدن به ناحیه اطراف مقعد ختم می شود، بسیار شدید باشد.

بسیاری از علل به وجود آورنده درد مقعد ممکن است موجب خون ریزی از مقعد نیز شوند که این امر بیش از آنکه مسئله ای جدی باشد بیمار را دچار ترس و نگرانی می کند.

علل درد مقعد معمولا به سادگی قابل تشخیص بوده و با مسکن های بدون نسخه و نشستن در لگن آب گرم درمان می شوند.

علل

علل درد مقعد عبارتند از:

• 
  
• سرطان مقعد
  
• شقاق مقعد (زخم کوچک در دیواره مقعد)
  
• رابطه جنسی مقعدی
  
• فیستول آنورکتال (یک مجرای غیر طبیعی بین مقعد یا رکتوم اغلب در پوست مجاور مقعد)
  
• یبوست مزمن
  
• درد استخوان دنبالچه
  
• سرطان روده بزرگ (سرطان کولون)
  
• بیماری کرون (یک نوع بیماری التهابی روده)
  
• اسهال
  
• سفت شدگی مدفوع (انباشته شدن مدفوع سخت در مقعد بدلیل یبوست مزمن)
  
• همورئید (بواسیر، وریدهای ملتهب و متورم در مقعد یا رکتوم)
  
• سندروم لواتور (گرفتگی عضلات بالابرنده اطراف مقعد)
  
• هماتوم اطراف مقعد (تجمع خون ناشی از پارگی ورید در بافت اطراف مقعد)
  
• آبسه اطراف مقعد (چرک در بافت های عمقی اطراف مقعد)
  
• پروکتالژیا فوگاکس (درد شدید و زودگذر ناشی از گرفتگی عضلات مقعدی)
  
• پروکتیت (التهاب رکتوم یا راست روده)
  
• خارش مقعد
  
• زخم منفرد رکتوم
  
• بواسیر ترومبوزه (لخته خون در هموروئید)
  
• ضربه و آسیب
  
• کولیت اولسروز (یک نوع بیماری التهابی روده)
  

زمان مراجعه به پزشک

نیاز به فوریت های پزشکی:

در شرایط زیر فورا خود را به اورژانس برسانید:

• 
  
• در صورت بروز خون ریزی قابل توجه از مقعد یا خون ریزی که متوقف نمی شود بخصوص مواردی که با سرگیجه، سیاهی رفتن چشم یا احساس غش همراه است.
  
• درد مقعدی که شدید تر شده، گسترش پیدا کرده یا با تب، لرز و ترشحات مقعدی همراه است.
  

با مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه نمایید:

اگر درد شما بیش از چند روز به طول انجامید و درمان های خانگی موثر واقع نشد به پزشک مراجعه نمایید.

اگر درد هموروئید بسرعت در حال زیاد شدن بوده که ممکن است به علت ایجاد یک لخته درون آن باشد. (ترومبوز)

چنانچه لخته در کمتر از 48 ساعت برداشته شود احتمال بهبودی بیشتر و سریعتر خواهد بود. بنابراین در زمان مناسب به پزشک مراجعه نمایید.

وجود لخته خون در هموروئید اگرچه دردناک است ولی به سادگی جا به جا نمی شود و حرکت نمی کند به همین دلیل هیچ یک از عوارضی که لخته های خونی در سایر نقاط بدن ایجاد می کنند (نظیر سکته مغزی) را به دنبال ندارد.

در صوت خون ریزی مقعد به ویژه اگر بیش از 40 سال سن دارید به پزشک مراجعه کنید تا از شرایط نادر اما خطرناک مثل سرطان روده بزرگ پیشگیری شود.

خود درمانی

با توجه به علت درد مقعد، می توانید اقدامات زیر را در منزل جهت کاهش درد انجام دهید. مثل:

• 
  
• مصرف بیشتر میوه، سبزیجات و تمام حبوبات و غلات، ورزش روزانه و در صورت نیاز مصرف مسهل ها جهت تسهیل اجابت مزاج، کاهش زور زدن و تسکین درد.
  
• برای تسکین درد بواسیر، شقاق مقعد یا گرفتگی عضلات مقعد روزانه چندین مرتبه در لگن آب گرم بنشینید.
  
• استفاده از کرم های رایج بدون نسخه جهت بواسیر یا کرم هیدروکورتیزن برای شقاق مقعدی.
  
• استفاده از مسکن های بدون نسخه مثل استامینوفن، آسپرین یا ایبوپروفن.