ارتودنسی

زیبایی همیشه در بین مردم اهمیت بسیاری داشته و دارد. لبخند زیبا مهمترین معیار در داشتن چهره‎ای زیبا است. یکی از فاکتورهای داشتن لبخندی زیبا دندان‎های سالم و مرتب لازم است. دندان سالم نه تنها در زیبایی نقش بسیار مهمی دارد بلکه برای سلامت بدن نیز حائز اهمیت است. بنابراین ضروری است در صورتی که مشکلی در دهان و دندان فرد ایجاد شد سریعا به دندان پزشک مراجعه نماید و در صدد درمان آن بر‎آید. از انواع درمان‎های دندان باید به ارتودنسی اشاره نمود. بیشتر درمان زیبایی دندان است به برطرف کردن مشکلاتی چون ترتیب قرار گرفتن دندان‎ها و مشکلات فک می‎پردازد.

انواع روش‎ ارتودنسی

برای انجام روش‎های مختلفی وجود دارد که هر کدام برای درمان نوع خاصی از بیماری دندان مناسب است. انتخاب روش مناسب توسط پزشک و براساس شرایط فرد تعیین می‎شود.

• ثابت

همانطور که از نام آن پیداست این ارتودنسی توسط یک دستگاهی انجام می‎شود که در داخل دهان به صورت ثابت قرار می‎گیرد.

• متحرک

مترک برای انجام اصلاحات جزئی‎تر مورد استفاده است. این نوع قابلیت خارج شدن از دهان در مواقع لزوم را دارد.

• بریس فلزی

این نوع ارتودنسی به کمک بریس‎هایی از جنس فلز ضد رنگ انجام می‎شود.  بریس‎ فلزی ثابت بوده و فرد نمی‎تواند آن را از دهان خود خارج نماید.

•  بریس‎ سرامیکی

بریس‎های مورد استفاده در این ارتودنسی از آلیاژ سرامیک است. بنابراین استحکام بالایی در برابر شکستگی و  لب‎پر شدن دارد. محبوبیت این نوع ارتودنسی به دلیل نمای کمتر آن است. زیرا رنگ سرامیک‎های نزدیکی زیادی به رنگ دندان فرد دارد.

• سیستم لینگوال

در این روش پلاکت‎ها در پشت دندان قرار می‎گیرد بنابراین از بیرون نمایان نیست. این نوع ارتودنسی اغلب برای بزرگسالان پیشنهاد می‎شود.

• دیمون

ارتودنسی دیمون مانند ارتودنسی فلزی است با این تفاوت که یک مکانیزم لغزنده و خاص که میزان ناراحتی بیمار را کاهش دهد جایگزین بریس‎های سفت و محکم می‎شود.

• شفاف

تنها نوع ارتودنسی که بریس و سیم ندارد شفاف است. این نوع یک قالب شفاف و نامرئی است که روی دندان قرار می‎گیرد.

چگونگی انجام ارتودنسی

اغلب جنبه‌ی زیبایی دارد تحت مراحلی انجام می‌شود. برای انجام این درمان پزشک پس از معاینات لازم قالب دهان و دندان بیمار را طراحی می‌کند. انتخاب نوع بریس براساس دندان بیمار انجام می‎شود. ممکن است بیمار دچار اوربایت (جلوتر بودن فک بالا بیش از حد معمول)، کراس بایت (عقب بودن فک بالا)، این بایت (روی هم قرار گرفتن فک بالا و پایین)، فاصله و یا شلوغی دندان باشد. بنابراین درمان هر فرد با فرد دیگر متفاوت است.

طول درمان

طول درمان به عوال بسیاری وابسته است. این زمان در افراد متفاوت است به نحوی که ممکن است در فردی چند ماه و در دیگر چند سال به طول بی‎انجامد. این تفاوت تحت تاثیر عواملی چون شرایط فرد، میزان تغییرات، شدت بی نظمی دندان‎ها، روش درمان، درمان‎های پیش از ارتودنسی و... است. مدت زمانی که لازم است دستگاه ارتودنسی در دهان بیمار بماند براساس تشخیص پزشک تعیین می‎شود. این زمان اغلب بین یک سال تا پنج سال می‎تواند متغیر باشد. برای کسب نتیجه‎ی نهایی عجله نداشته باشید زیرا تا زمانی که طول درمان کامل نشود نتیجه‎ی مطلوب حاصل نمی‎گردد.

مزایای انجام ارتودنسی

برای از بین بردن مشکلات دندان مورد استفاده قرار می‎گیرد. اگرچه پیشنهاد می‎شود ارتودنسی در سن پایین انجام گیرد اما انجام آن برای هر سنی بلامانع است.

• با اصلاح نواقص دندان و فک طول عمر مفید دندان‏‎ها افزایش می‎یابد.
• به کمک ارتودنسی بسیاری از مشکلات فک و دندان مانند چرخش آن، زاویه‎ی غلط، بیرون زدگی،جابه‎جایی ریشه و... قابل درمان است.
• در صورتی که دندان‎ها در جای مناسب خود قرار نداشته باشند امکان آسیب پذیر بودن آن‎ها و لثه وجود دارد.
• مشکلات جویدن غذا و هضم غذا با اصلاح نواقص دندان از بین می‎رود.
• ایجاد لبخند زیبا

عوارض ارتودنسی

هر عمل زیبایی در کنار مزایایی که برای فرد ایجاد می‎کند ممکن است عوارض احتمالی نیز در پی داشته باشد. هرچند انجام این درمان توسط پزشک حاذق بسیاری از این عوارض را کاهش می‎دهد اما لازم است با علم کافی به تمام شرایط آن اقدام به انجام ارتودنسی نمایید. برخی از عوارض عبارت است از:

• احتمال پوسیدگی و تغییر رنگ دندان در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی
• التهاب، تورم و خون‎ریزی لثه
• ایجاد زخم و خراش‎های کوچک در دهان که طبیعی است
• امکان کوتاه شدن و تحلیل رفتن ریشه‎ی دندان که بسیار ناچیز بوده و عوارضی ندارد.

هزینه انجام ارتودنسی

از موارد بسیار مهم و تعیین کننده در انجام هر درمانی هزینه‎ی آن است اما باید در نظر داشته باشید سلامت دندان اهمیت بسیار بالایی دارد زیرا علاوه بر ایجاد ظاهر زیبا باعث  افزایش سلامتی فرد می‎شود. هزینه‎ی انجام براساس معیارهای بسیاری چون نوع آن، شرایط دندان و فرد، میزان تغییراتی که لازم است ایجاد شود، دستمزد پزشک، درمان‎های لازم پیش از انجام ارتودنسی و... تعیین می‎شود. این هزینه پس از معاینه‎ی پزشک و توسط او مشخص می‎شود. شرکت‎های بیمه برای پوشش هزینه‎ی درمان دندان تعرفه‎های متفاوتی دارند بنابراین لازم است پیش از اقدام با مشاور بیمه خود مشورت نمایید.

نکات مهم پس از ارتودنسی

کسب نتیجه‎ی بهتر ، نیاز به کمک بیمار دارد. لازم است بیمار پس از انجام ارتودنسی و در طول زمانی که ارتودنسی در دهان دارد نکاتی را رعایت کند. رعایت این نکات تاثیر بسیار مهمی در ایجاد بهترین نتیجه و جلوگیری از عوارض آن دارد. برخی از این نکات عبارت است از:

• رعایت بهداشت دندان اهمیت بسیاری دارد. در صورتی که بهداشت دهان و دندان به درستی انجام نشود امکان ایجاد بوی بد، تغییر رنگ دندان، بیماری‎های لثه و آسیب‎های دندان وجود دارد.
• از خوردن غذاهای سفت و یا مواد غذایی که چسبندگی دارند خودداری نمایید.
• از خوردن مواد غذایی که رنگ دانه دارند مانند نوشانه، قهوه، زعفران و... در روزهای نخست درمان بپرهیزید.
• شست‎وشوی دهان با آب گرم و نمک به کاهش درد بیمار کمک می‎کند. همچنین در صورتی که درد زیادی دارید باید داروهای تجویز شده‎ی پزشک را زمان مقرر مصرف نمایید.
• توجه داشته باشید در زمان مقرر به پزشک مراجعه نمایید و به دوره‎های معاینه‎ی خود دقت کنید.
• به طور منظم و پس از هر وعده‎ی غذایی دندان خود را با دقت مسواک کنید.
• استفاده از نخ دندان پس از هر وعده‎ی غذایی ضروری است.
• از استعمال دخانیات بپرهیزید.

چگونه دندان پزشک مناسب انتخاب کنیم

برای کسب بهترین نتیجه از ارتودنسی علاوه بر همکاری بیمار و رعایت نکات لازم توسط او باید به پزشک حاذق و با تجربه اشاره کرد. اغلب پیشنهاد می‎شود ارتودنسی دندان نزد پزشک متخصص و با تجربه انجام گیرد تا عوارض احتمالی آن کاهش یابد. در صورتی که پزشک دقت و تجربه‎ی لازم برای انجام آن را نداشته باشد ممکن است نه تنها نتیجه‎ی حاصل مطلوب نباشد بلکه دندان‎ها و لثه‎ی بیمار نیز دچار آسیب گردد. بنابراین این انتخاب به اندازه‎ی انتخاب روش مناسب حائز اهمیت است. از معیارهایی که لازم است در انتخاب دندان پزشک مناسب به آن‎ها توجه نمایید می‎توان به تجربه، تخصص، دقت و مهارت او اشاره نمود.

چه سوالاتی از دندان پزشک خود بپرسیم

پیش از شروع درمان جلسات معاینه و مشاوره بین پزشک و بیمار برگزار می‎گردد. در این جلسات پزشک پس از معاینه‎ی بیمار روش درمان او را تعیین می‎کند. بیمار می‎تواند سوالات خود را از پزشک بپرسد تا با علم کافی اقدام به این عمل نماید. برخی از سولاتی که لازم است از دندان پزشک خود بپرسید شامل موارد زیر می‎شود:

• آیا دندان‎های من نیاز به ارتودنسی دارد؟
• روش ارتودنسی پیشنهادی شما چیست؟
• طول درمان این روش چقدر است؟
• آیا این روش عوارض و معایبی دارد؟
• هزینه‎ی انجام این روش چیست؟
• آیا در طی ارتودنسی من نیازی به کشیدن دندانی وجود دارد؟
• و...

میزان ماندگار نتایج

ماندگاری نتایج به نوع آن و پزشک معالج بستگی زیادی دارد. ممکن است با پایان دوره‎ی ارتودنسی و به محض خروج دستگاه بیمار تصور نماید درمان به پایان رسیده است اما مراقبت‎های پس از آن اهمیت بسیاری در ماندگاری نتایج درمان دارد. ممکن است پزشک پس از پایان دوره از بیمار بخواهد از ابزار نگه‎دارنده‎ی ارتودنسی استفاده نماید. جنس این ابزار و میزان استفاده از آن در افراد متفاوت است. دندان‎ها پس از انجام ارتودنسی اغلب تمایل دارند به جای سابق خود بازگردند جلوگیری از این مهم توسط پزشک و به کمک نگه‎دارنده‎های مخصوص انجام می‎شود. به طور کلی نمی‎توان گفت نتایج حاصل از ارتودنسی دائمی است اما می‎توان این ماندگاری را طولانی مدت کرد.