جداشدگی جفت

جداشدگی جفت یا دکولمان (abruptio placentae) یک از عوارض غیرمعمول اما جدی حاملگی است.جفت در طول دوره حاملگی در رحم رشد می کند. جفت به دیواره رحم می چسبد و اکسیژن و مواد مغذی جنین را تامین می کند.این بیماری زمانی اتفاق می افتد که جفت قبل از تولد نوزاد بطور جزئی یا کامل از دیواره داخلی رحم جدا می شود. چنین شرایطی می تواند مسیر تامین اکسیژن و مواد مغذی جنین را مسدود کند و باعث خونریزی شدید در مادر شود.دکولمان جفت اغلب بطور ناگهانی اتفاق می افتد و در صورت عدم درمان سلامت مادر و جنین را به خطر می اندازد.علت اصلی ایجاد دکولمان جفت در بیشتر مواقع نامشخص است. عوامل احتمالی شامل آسیب و صدمه به شکم؛ برای مثال آسیب ناشی از تصادف با ماشین یا افتادن، یا از دست دادن سریع و ناگهانی مایعات احاطه کننده و نگهدارنده جنین (مایع آمونیوتیک) در داخل رحم می شود.

آشنایی با علائم جداشدگی جفت

جداشدگی جفت در اکثر مواقع در سه ماهه آخر حاملگی بخصوص در چند هفته آخر قبل از تولد اتفاق می افتد. علائم و نشانه های آن شامل موارد زیر است:

خونریزی مهبلی

درد شکمی

درد پشت

 حساس شدن و دردناک شدن رحم

  انقباضات رحمی که اغلب یکی پس از دیگری اتفاق می افتد.

 احساس سفتی در رحم یا شکم

دردهای شکم و پشت اغلب بطور ناگهانی اتفاق می افتد. مقدار خونریزی مهبلی بطور قابل توجهی می تواند متفاوت باشد و لزوما نشان دهنده میزان جداشدگی جفت از رحم نیست. این امکان وجود دارد که خون در داخل رحم محبوس شود؛ در نتیجه در موارد شدید جداشدگی، ممکن است هیچ خونریزی دیده نشود.در برخی موارد، دکولمان جفت به آرامی رخ می دهد (جداشدگی مزمن)، که می تواند باعث خونریزی کم و متناوب مهبلی شود. رشد جنین ممکن است با سرعت مورد انتظار اتفاق نیفتد و دچار کاهش مایع آمونیوتیک (الیگوهیدرآمینوس) یا عوارض دیگر شوید.

عوامل خطرساز جداشدگی جفت

 جداشدگی جفت در حاملگی قبلی، مگر اینکه جداشدگی بخاطر آسیب شکمی ایجاد شده بود، با این فرض که آسیب در حاملگی حاضر تکرار نمی شود.

 فشار خون بالا بطور مزمن (hypertension)

 فشار خون بالا در طول دوره حاملگی که منجر به پری-اکلامپسیا یا اکلامپسیا (preeclampsia or eclampsia) شود.

  افتادن یا انواع دیگر ضربه به شکم

   سیگار کشیدن

 مصرف کوکائین در طول دوره حاملگی

  پارگی زودهنگام اغشا که باعث نشت مایع آمونیوتیک قبل از اتمام حاملگی می شود.

عفونت داخل رحم در طول دوره حاملگی (کوریوآمنیونیت - chorioamnionitis)

 حاملگی بیش از یک جنین

سن بالا، بخصوص حاملگی پس از 40 سالگی

عوارض جداشدگی جفت

این بیماری می تواند برای مادر و فرزند مسائل خطرناک و تهدید کننده سلامت را ایجاد کند.

برای مادر، دکولمان جفت منجر به موارد زیر می شود:

  شک ناشی از ازدست دادن خون

 مشکلات لختگی خون (انعقاد درون رگی گسترده)

 نیاز به انتقال خون

   نارسایی کلیه و دیگر ارگان ها بخاطر از دست دادن حجم زیاد خون

 به ندرت زمانی که خونریزی قابل کنترل نیست، برداشت رحم (hysterectomy) ممکن است لازم باشد.

برای فرزند، دکولمان جفت منجر به موارد زیر می شود:

  رشد ناقص به خاطر عدم دریافت مواد مغذی کافی

  عدم دریافت مقداری کافی اکسیژن

  تولد پیش از موقع

 مرده زایی

پیشگیری از جداشدگی جفت

امکان جلوگیری از دکولمان جفت وجود ندارد، اما می توان عوامل خطرزا را کاهش داد. برای نمونه، از کشیدن سیگار و استعمال مواد مخدر مانند کوکائین اجتناب کنید. اگر دچار فشار خون بالا هستید، برای کنترل بیماری با پزشک خود همکاری کنید.

همیشه در هنگام سوار شدن وسایل نقلیه موتوری کمربند ایمنی را ببندید اگر بر اثر تصادف، افتادن یا هر صدمه دیگری دچار آسیب شکمی شدید، خیلی سریع برای دریافت خدمات درمانی مراجعه کنید.

اگر سابقه ابتلا به این بیماری را داشتید و قصد حاملگی دوباره دارید، قبل از حاملگی با پزشک خود در مورد شیوه های کاهش خطر یا احتمال دوباره دکولمان جفت مشورت کنید.

تشخیص جداشدگی جفت

اگر پزشک شما به جداشدگی جفت مشکوک باشد، برای اطمینان از حساس شدن یا سخت شدن رحم معاینه فیزیکی انجام می دهد. برای کمک به شناسایی عوامل احتمالی خونریزی مهبلی، پزشک احتمالا آزمایش خون، ادرار و سونوگرافی را توصیه می کند.

در طول سونوگرافی، موج های صوتی با فرکانس بالا تصویری از رحم را روی مانیتور نشان می دهند. با این وجود همیشه امکان مشاهده جداشدگی جفت از طریق سونوگرافی وجود ندارد.

آشنایی با درمان دکولمان جفت

چسباندن دوباره جفتی که از دیواره رحم جدا شده ممکن نیست. گزینه های درمانی برای جداشدگی جفت به شرایط موجود بستگی دارد.

 جنین زمان زیادی با به دنیا آمدن (دوره کامل حاملگی) فاصله دارد. اگر جداشدگی خفیف است، جنین ضربان قلب نرمال دارد و هنوز برای تولد زود است - بطور کلی 34 هفته قبل از حاملگی - در این صورت برای کنترل ممکن است بستری شوید. اگر خونریزی متوقف شد و شرایط جنین پایدار است، می توانید در منزل استراحت کنید.

در برخی موارد، برای کمک به رشد ریه های جنین ممکن است به شما دارو دهند، بخصوص زمانی که زایمان پیش از موعد ضرورت داشته باشد.

 جنین زمان زیادی با به دنیا آمدن (دوره کامل حاملگی) فاصله ندارد. بطور کلی پس از 34 هفته از حاملگی، اگر جداشدگی جفت خفیف باشد، یک زایمان طبیعی تحت کنترل دقیق امکان پذیر است. اگر جداشدگی پیشرفت کند و سلامت مادر و فرزند را بخطر اندازد، زایمان باید فوراً انجام شود که معمولا بصورت سزارین خواهد بود.

جداشدگی جفت اغلب یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که زمانی برای آماده سازی نمی گذارد. با این وجود این امکان وجود دارد که پزشک شما به علایمی توجه کند که نشان دهنده یک دکولمان احتمالی است.

بسته به شدت احتمالی دکولمان، ممکن است بستری شوید و تحت کنترل قرار بگیرید. یا ممکن است برای زایمان به اورژانس فرستاده شوید.

اگر شما و جنین در بیمارستان تحت کنترل هستید، در اینجا اطلاعاتی آمده که به شما برای آماده سازی برای آنچه اتفاق خواهد افتاد کمک خواهد کرد.

به تغییرات توجه کنید. در صورت هرگونه تغییر در علایم یا تناوب آنها سریعا به تیم درمانی اطلاع دهید.

به پزشک خود همه چیز را در مورد داروهایی که مصرف می کنید از جمله ویتامین ها و مکمل ها بگویید. اطلاعات باید شامل مصرف دخانیات یا مواد مخدر هم در طول حاملگی باشد.

سوالاتی که می توانید از پزشک بپرسید

 به چه آزمایش هایی نیاز دارم؟

 آیا سلامت فرزندم در خطر است؟

  آیا سلامت من در خطر هستم؟

 چه گزینه های درمانی وجود دارد؟

عوارض احتمالی چیست؟

در صورت تولد فرزند باید انتظار چه چیزی را داشته باشم؟

آیا به انتقال خون نیاز خواهم داشت

پس از زایمان احتمال جراحی برداشتن رحم برای من چقدر است؟

سوالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد

پزشک احتمالاً سوالاتی از جمله سوالات زیر را از شما خواهد پرسید:

 علایم و نشانه ها اولین بار کی ظاهر شدند؟

 آیا متوجه تغییری در علایم و نشانه ها شدید؟

 چقدر خونریزی داشتید؟

 آیا می توانید حرکت کردن جنین را حس کنید؟

  آیا متوجه ترشحات شفاف از مهبل شدید؟

دچار تهوع، استفراغ یا سرگیجه شدید؟

آیا دچار انقباض یا گرفتگی می شوید؟

در صورت گرفتگی فاصله رخ دادن آنها چقدر است؟