آلرژی و ایمنی شناسی بالینی
کهیر و آنژیوادم (urticaria) یک واکنش پوستی است که باعث ایجاد برجستگی های خارش آور می شود. این برجستگی ها اندازه های مختلفی دارند و به صورت نقاط کوچک تا لک های بزرگ با ضخامت چند اینچی ظاهر می شوند. کهیر می تواند بخاطر مصرف برخی غذاها، داورها یا دیگر مواد ایجاد شود.آنژیوادم یک نوع تورم است که بر لایه عمیق تر پوست تاثیر می گذارد و اغلب نواحی اطراف صورت و لب ها را درگیر می کند. در بسیاری از موارد، کهیر و آنژیوادم آسیبی ایجاد نمی کنند و حتی بدون درمان، آثار بلند مدتی از خود به جا نمی گذارند. رایج ترین نوع درمان داروهای آنتی هیستامین است. نوع حاد آن در صورتی که تورم در گلو یا زبان باعث انسداد راه هوا شود می تواند خطرناک و مرگ آور باشد.
آشنایی با علائم کهیر و آنژیوادم
برجستگی های مرتبط با کهیر می توانند به صورت زیر ظاهر شوند:
- قرمز یا به رنگ پوست
- به شدت خارش آور
- به شکل بیضی یا مارپیچ
- اندازه ای کمتر از یک تا چند اینچ
بیشتر کهیرها ظرف 24 ساعت از بین خواهند رفت. کهیر مزمن می تواند برای چند ماه یا چند سال ادامه داشته باشد.
آنژیوادم یک واکنش مشابه کهیر است که لایه های عمیق تر پوست را درگیر می کند. آنژیوادم بیشتر در اطراف چشم ها، گونه ها یا لب ها ظاهر می شود. آنژیوادم و کهیر می توانند بطور مجزا یا همزمان اتفاق بیفتند.
علائم و نشانه های آنژیوادم شامل موارد زیر است :
- برجستگی های بزرگ، ضخیم و سفت
- تورم و سرخی پوست
- درد یا احساس گرما در نواحی درگیر
عوامل ایجاد کننده کهیر و آنژیوادم
این آلرژی می توانند توسط عوامل زیر ایجاد شوند :
غذا : بسیاری از غذاها می توانند در افراد مستعد به حساسیت واکنش هایی را ایجاد کنند.غذاهای اصلی ایجاد کننده کهیر عبارتند از: ماهی صدف، بادام زمینی، آجیل ، تخم مرغ و شیر.
داروها : تقریبا هر دارویی می تواند باعث کهیر یا آنژیوادم شود. با این وجود مقصرین اصلی ،پنی سیلین، آسپرین، ایبوپروفن (Advil, Motrin IB و غیره)، ناپروکسن (Aleve) و داروهای کنترل کننده فشار است.
عوامل رایج آلرژی زا : موارد دیگری که می توانند کهیر و آنژیوادم ایجاد کنند شامل گرده گیاهان، پرز، مو و پر حیوانات و نیش حشرات می شوند.
عوامل محیطی : در این زمینه مواردی مانند گرما، سرما، نور خورشید، آب، فشار روی پوست، استرس و ورزش تاثیر گذارند.
شرایط پزشکی نهفته : همچنین می توانند گاهی اوقات در پاسخ به انتقال خون، اختلالات سیستم ایمنی مانند لوپوس (سل پوستی)، انواع گوناگونی از سرطان ها مانند سرطان لنف، بیمارهای تیروئید، عفونت های باکتریایی و ویروسی مانند هپاتیت، ایدز، سیتومگالوویروس (cytomegalovirus) و ویروس اپستین بار (Epstein-Barr virus) ایجاد شوند.
ژنتیک : آنژیوادم ارثی نوع نادری از این بیماری است که بخاطر عوامل ارثی یا ژنتیکی رخ می دهد. این نوع با میزان پایین یا کارکرد غیرعادی برخی از پروتئین های خون در ارتباط است که در تنظیم کارکرد سیستم ایمنی بدن نقش دارند.
عوامل خطرساز در آلرژی کهیر و آنژیوادم
کهیر و آنژیوادم از جمله بیماری های رایج هستند. با این وجود در صورت داشتن شرایط زیر سلامت شما می تواند به خطر بیفتد.
- سابقه ابتلا به کهیر یا آنژیوادم
- داشتن سایر واکنش های آلرژیک
- زمانی که اختلالات مرتبط با این آلرژی مانند لوپوس، سرطان لنف یا بیمارهای تیروئید دارید
- سابقه خانوادگی
نوع حاد آنژیوادم در صورتی که تورم در گلو یا زبان باعث انسداد راه هوا شود می تواند مرگ آور باشد.
پیشگیری
برای کاهش احتمال ابتلا موارد زیر را رعایت کنید:
- اجتناب از عوامل حساسیت زای شناخته شده: این عوامل می تواند شامل غذا ها، داروها، و شرایطی مانند دما ی بسیار بالا یا پایین شود که در گذشته باعث بروز کهیر یا آنژیوادم شده است.
- تهیه گزارش روزانه : اگر فکر می کنید غذا باعث مشکل می شود اما مطمئن نیستید چه غذایی عامل اصلی است، گزارش روزانه ای از غذاهایی که می خورید و علائم مرتبط با آن می تواند کمک شایانی به شما بکند.
مطالب مرتبط با این پست : درمان خانگی آلرژی
درمان آلرژی کهیر و آنژیوادم
پزشک در صورت وجود برآمدگی ها و تورم شما را معاینه و با بررسی دقیق سابقه پزشکی شما عوامل احتمالی ایجاد کننده حساسیت را شناسایی می کند. در برخی موارد پزشک ممکن است آزمایش آلرژی پوستی را توصیه کند. همچنین پزشک می تواند برای بررسی میزان و کارکرد برخی پروتئین های خون درصورتیکه عامل احتمالی آنژیوادم ارثی است، آزمایش خون را پیشنهاد دهد.
اگر علائم شما خفیف است، نیازی به درمان ندارید. در بسیاری از موارد کهیر و آنژیوادم خود به خود خوب می شوند. با این وجود درمان اغلب می تواند برای خارش شدید یا ناراحتی حاد بکار رود.
داروها
- داروهای ضد خارش: درمان استاندارد برای این آلرژی آنتی هیستامین است که باعث کاهش خارش، تورم و دیگر علائم آلرژیک می شود.
- داروهای ضدالتهاب :برای کهیر یا آنژیوادم حاد، پزشکان گاهی اوقات دارو های خوراکی کورتیکواستروئید (corticosteroid) از جمله پردنیزون (prednisone) را تجویز می کنند که تورم، سرخی و خارش را کاهش می دهد.
- داروهایی که سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کنند: اگر داروهای آنتیهیستامین و کورتیکواستروئید غیرموثر باشند، پزشک شما ممکن است دارویی را برای آرام ساختن یک سیستم ایمنی فعال تجویز کند.
- داروهای کاهنده درد و تورم : نوع مزمن را می توان با نوعی داروی ضدالتهابی فاقد استروئید با نام آنتاگونیست لکوترین (leukotriene antagonists) درمان کرد.
- کنترل کننده های پروتئین خون :اگر مبتلا به آنژیوادم ارثی هستید، داروهای گوناگونی وجود دارند که می توانند با تنظیم میزان برخی از پروتئین های موجود در خون علائم بیماری را کاهش دهند.
آشنایی با درمان های خانگی کهیر و آنژیوادم
اگر دچار کهیر خفیف شدید، این نکات می تواند به کاهش علائم شما کمک کند:
- از عواملی مانند داروها، گرده گیاهان، مو و پرز حیوانات، شیره درختان و نیش حشرات اجتناب کنید.
- از یک داروی بدون نسخه ضد خارش استفاده کنید: دارو های آنتیهیستامین خوراکی و بدون نسخه مانند لوراتادین (Claritin)، سیتریزین (Zyrtec Allergy) یا دیفن هیدرامین (Benadryl Allergy و غیره) می توانند به کاهش خارش کمک کنند.
- از کمپرس سرد و مرطوب استفاده کنید. پوشاندن ناحیه درگیر با بانداژ یا پانسمان خنک و مرطوب می تواند به تسکین خارش پوست و جلوگیری از خراش کمک کند.
- حمام آب خنک بگیرید: برای تسکین خارش، آب را همراه با جوش شیرین، آرد جو دوسر نپخته یا جوی کلوئیدی روی پوست بپاشید که نوعی از دانه های ریز جو مخصوص حمام کردن است (Aveeno و غیره).
- لباس های راحت و گشاد، با بافت نرم از جنس کتان بپوشید: از پوشیدن لباس های زمخت، تنگ، پوست خراش یا پشمی اجتناب کنید. این کار باعث جلوگیری از تحریک پوست می شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
معمولا می توانید موارد خفیف کهیر یا آنژیوادم را در منزل درمان کنید. با این وجود اگر علائم بیش از چند روز ادامه پیدا کرد به پزشک مراجعه کنید. در صورت تورم در گلو یا مشکل در تنفس به اورژانس مراجعه کنید.
کارهایی که می توانید قبل از مراجعه به پزشک انجام دهید
- فهرستی از علائم و نشانه های خود تهیه کنید.
- فهرستی از داروها اعم از ویتامین ها، داروهای گیاهی ، مکمل ها و همچنین دوز مصرفی آن ها تهیه کنید.
- فهرستی از سوالات را برای پرسش از پزشک آماده کنید.
سوالاتی که می توانید در رابطه با کهیر و آنژیوادم بپرسید
- عامل ایجاد علائم من چیست؟
- آیا برای تایید تشخیص نیازمند انجام آزمایش هستم؟
- چه عوامل دیگری ایجاد کننده علائم هستند؟
- آیا بیماری من مزمن است یا موقتی؟
- بهترین راه حل درمانی چیست؟
- راه های جایگزین به جای رویکرد درمان پیشنهادی شما چیست؟
- آیا به داروهای دارای نسخه و تجویز شده توسط پزشک نیاز دارم یا از داروهای بدون نسخه هم می توانم برای درمان استفاده کنم؟
- چه نتایجی را از درمان می توانم انتظار داشته باشم؟
- آیا می توانم منتظر بمانم تا بیماری خودبه خود خوب شود؟
سوالاتی که پزشک ممکن است از شما بپرسد
- اولین بار چه زمانی علائم در شما ظاهر شد؟
- وقتی که برای اولین بار علائم ظاهر شد پوست شما چه واکنشی نشان داد؟
- آیا با گذشت زمان تغییری در علائم شما ایجاد شد؟
- آیا ضایعات پوستی شما همراه با احساس سوزش، خارش یا گزش است؟
- آیا ضایعات بدون برجاگذاشتن کبودی یا اثر دیگری کاملا بهبود یافتند؟
- آیا دچار آلرژی خاصی هستید؟
- آیا قبلا واکنش پوستی مشابه ای داشته اید؟
- چه داروهایی اعم از دارای نسخه، بدون نسخه و مکمل مصرف می کنید؟
- آیا داروی جدیدی مصرف می کنید یا دوباره مصرف داروی قبلی را شروع کرده اید؟
- آیا اخیرا دچار تب یا کاهش وزن شده اید؟
- آیا شخص دیگری در خانواده شما تا به حال این نوع واکنش پوستی را تجربه کرده است؟ آیا دیگر اعضای خانواده آلرژی خاصی دارند؟
- از چه درمان های خانگی استفاده کرده اید؟
