آلرژی به گندم

آلرژی به گندم یک واکنش نسبت به غذاهای حاوی آن است. این واکنش ها می توانند با خوردن آن اتفاق بیفتند؛ با وجود این، در بعضی موارد از طریق استنشاق آرد گندم هم ایجاد می شوند.پرهیز از آن ، درمان اصلی برای حساسیت است. هر چند ممکن است در عمل کار دشواری باشد. همچنین در غذاهای بسیاری از جمله آن هایی که حتی تصورش را نمی کنید مانند سس سویا، بستنی و هات داگ هم وجود دارد. در صورتی که تصادفا آن را خوردید، ممکن است برای مدیریت واکنش آلرژیک نیاز به مصرف دارو داشته باشید.

این بیماری گاهی اوقات با بیماری سلیاک (celiac) اشتباه گرفته می شود، با این وجود این دو بیماری با یکدیگر متفاوت هستند. این حساسیت زمانی اتفاق می افتد که بدن شما در پاسخ به پروتئین های موجود در گندم آنتی بادی تولید می کند. در بیماری سلیاک یک پروتئین خاص در گندم به نام گلوتن (gluten) باعث ایجاد واکنش غیرعادی و متفاوت سیستم ایمنی بدن می شود.

آشنایی با علائم آلرژی به گندم

کودک یا افراد بزرگسال مبتلا به آلرژی به گندم به احتمال زیاد علائم و نشانه هایی را ظرف چند دقیقه یا چند ساعت پس از خوردن غذای حاوی گندم نشان می دهند.

تورم، خارش یا تحریک دهان یا گلو

کهیر، بثورات خارش زا یا تورم پوستی

گرفتگی بینی

سردرد

مشکل در تنفس

گرفتگی، تهوع و استفراغ

اسهال

 آنافیلاکسی

در برخی افراد حساسیت می تواند یک واکنش خطرناک و مرگ آور را با نام آنافیلاکسی ایجاد کند. گذشته از دیگر علائم و نشانه های آلرژی به گندم ، آنافیلاکسی می تواند علائم زیر را ایجاد کند:

تورم یا تنگی گلو

درد یا تنگی سینه

دشواری شدید در تنفس

دشواری در بلع

رنگ پریدگی و تیرگی پوست

گیجی یا غش و ضعف

عوامل ایجاد کننده آلرژی گندم

اگر مبتلا به این حساسیت هستید، هرگونه تماس با پروتئین گندم باعث تحریک سیستم ایمنی شما برای یک واکنش می شود. حساسیت می تواند در برابر هر چهار نوع پروتئین گندم یعنی آلبومین (albumin)، گلوبولین ((globulin، گلیادین (gliadin) و گلوتن ایجاد شود.

برخی از منابع پروتئین های گندم مانند نان کاملا شناخته شده هستند و گلوتن بخصوص می تواند در بسیاری از غذاهای آماده و حتی محصولات آرایشی، نظافتی و خمیربازی یافت شود.

غذاهایی که می توانند حاوی پروتئین گندم باشند:

نان ها و خرده های نان

کیک ها و مافین ها

کلوچه ها

غلات صبحانه

پاستا

حریره

سمولینا

گندم اسپلت

بیسکوئیت کراکر

پروتئین گیاهی هیدرولیزشده

سس سویا

محصولات گوشتی مانند هات داگ یا گوشت سرد

محصولات لبنی مانند بستنی

چاشنی های گیاهی

نشاسته ژلاتینه

نشاسته خوراکی اصلاح شده

آدامس گیاهی

این امکان وجود دارد تا نسبت به جو، جو دوسر و چاودار هم حساسیت داشته باشید. همچنین این احتمال وجود دارد به غلاتی غیر از گندم نیز حساسیت داشته باشید؛ که در این صورت رژیم توصیه شده عاری از گندم نسبت به رژیم عاری از گلوتن محدود کنندگی کمتری دارد.

آنافیلاکسی ناشی از مصرف گندم و ورزش

برخی افراد دارای حساسیت به گندم علائم را تنها در صورتی نشان می دهند که چند دقیقه یا چند ساعت پس از خوردن آن ورزش کنند. تغییرات ناشی از ورزش در بدن باعث ایجاد یک واکنش آلرژیک یا تشدید پاسخ سیستم ایمنی به پروتئین گندم می شود. این شرایط اغلب یک آنافیلاکسی خطرناک را ایجاد می کند.

عوامل خطرساز در آلرژی گندم

سابقه خانوادگی : اگر والدین شما دچار آلرژی غذایی یا دیگر انواع آن مانند تب یونجه هستند، شما در خطر بیشتری برای ابتلا به این مشکل یا دیگر مواد غذایی قرار دارید.

سن : در کودکان و نوپایان که سیستم و گوارش رشد نیافته دارند رایج تر است. در بیشتر کودکان با رسیدن به 16 سالگی از بین می رود، با این وجود در بزرگسالان اغلب می تواند به صورت حساسیت متقابل نسبت به گرده گیاهان ایجاد شود.

تشخیص حساسیت گندم

معاینه فیزیکی، سابقه پزشکی کامل و برخی آزمایش ها به پزشک در تشخیص بیماری کمک می کند. آزمایش ها و ابزارهای تشخیص شامل موارد زیر می شوند:

آزمایش پوستی: قطرات کوچک و خالص از مواد آلرژی زا از جمله عصاره پروتئین گندم با استفاده از سوزن زنی در قسمت ساعد وارد پوست می شوند. پس از 15 دقیقه پزشک یا پرستار به دنبال علائم واکنش آلرژیک می گردد.اگر در جایی که عصاره پروتئین وارد پوست شد برآمدگی قرمز همراه با خارش ایجاد شود، احتمالا به گندم حساسیت دارید. عمده ترین اثر جانبی آزمایش پوستی خارش و قرمزی است.

آزمایش خون: اگر یک بیماری پوستی یا تماس احتمالی با داروهای خاص مانع آزمایش پوستی شود، پزشک ممکن است برای شناسایی آنتی بادی های یک آلرژی خاص و آنتی بادی های آلرژی های رایج از جمله پروتئین های گندم، انجام یک آزمایش خون را برای شما تجویز کند.

گزارش غذایی: پزشک ممکن است از شما بخواهد گزارش دقیقی از غذاهایی که می خورید و زمان و مدت ظهور علائم تهیه کنید.

رژیم حذفی: پزشک همچنین ممکن است توصیه کند غذاهای خاصی را از رژیم خود حذف کنید، به خصوص آنهایی که عامل رایج آلرژی ها هستند. طبق دستورات پزشک به تدریج غذاهای حذف شده را به رژیم برمی گردانید و زمان بازگشت علائم را در نظر می گیرد.

آزمایش چالش غذا: در این آزمایش غذاهایی را که مشکوک به ایجاد حساسیت هستند، مصرف می کنید در حالیکه شرایط شما را برای علائم حساسیت زیر نظر می گیرند.در این دوره ابتدا مقدار کمی از غذا را برای شروع مصرف می کنید که بتدریج این مقدار افزایش پیدا می کند.

آشنایی با درمان آلرژی به گندم

اجتناب از پروتئین گندم بهترین درمان برای آن است. از آنجایی که پروتئین های گندم در بسیاری از غذاهای آماده وجود دارند، بهتر است با دقت برچسب روی محصولات را بخوانید.

آنتی هیستامین ها می توانند شدت علائم ونشانه های حساسیت خفیف به گندم را کاهش دهند. این نوع از داروها را می توان بعد از تماس با گندم برای کنترل واکنش و کمک به کاهش ناراحتی مصرف کرد. از پزشک  در مورد مفید بودن مصرف داروی ضدحساسیت با نسخه یا بدون نسخه سوال کنید.

اپی نفرین یک درمان اورژانسی برای آنافیلاکسی است. اگر خطر یک واکنش شدید آلرژیک به گندم شما را تهدید می کند، ممکن است نیازمند همراه داشتن 2 دوز تزریقی اپی نفرین (EpiPen, Adrenaclick و غیره) باشید. یک تزریق کننده خودکار اپی نفرین می تواند برای افرادی با خطر بالا ،در صورت بازگشت علائم قبل از رسیدن به اورژانس توصیه شود.

مراقبت پزشکی اورژانسی برای افرادی با واکنش آنافیلاکسی به گندم حتی بعد از تزریق اپی نفرین ضروری است. در اولین فرصت ممکن با شماره اورژانس تماس بگیرید.

سایر درمان ها : دانشمندان در حال کار کردن بر روی چندین نوع ایمن درمانی هستند. پزشک در ایمن درمانی شما را در معرض مقدار کمی از ماده آلرژی زا قرار می دهد و سپس به مقدار آن به مرور اضافه می کند. این امید وجود دارد که بدن شما نسبت به عامل آلرژی زا حساسیت زدایی شود و به مرور علائم شما کم شود یا به طور کلی از بین برود.چندین آزمایش بالینی بصورت ایمن درمانی خوراکی برای درمان انجام شده که با کاهش علائم همراه بوده است. با این وجود پژوهش های بیشتری نیاز است.

درمان خانگی حساسیت به گندم 

دیگران را آگاه کنید: اگر فرزند شما دچار این مشکل است، مطمئن شوید که افرادی که از او مراقبت می کنند از جمله مدیر، معلمان و پرستاران مدرسه در مورد شرایط او ،همچنین علائم و نشانه ها آگاهی کامل دارند. اگر فرزند شما با خود اپی نفرین حمل می کند، مطمئن شوید کارکنان مدرسه طریقه استفاده از تزریق کننده خودکار را در زمان نیاز می دانند و اینکه باید در زمان وقوع واکنش آلرژیک بلافاصله با اورژانس تماس بگیرند. دوستان، اقوام و همکاران خود را از حساسیت غذایی خود آگاه سازید.

یک دستبند هشدار دهنده بپوشید:دستبند مشخص کننده شرایط پزشکی فرد است که در مورد حساسیت و نیاز به مراقبت اورژانسی توضیح می دهد، می تواند در زمان حمله آنافیلاکسی وقتی قادر به برقراری ارتباط نیستید به شما کمک کند.

همیشه برچسب ها را بخوانید: هیچ وقت این ریسک را نکنید که محصولی عاری از ماده حساسیت زا است مگر اینکه برچسب را خوانده باشید. پروتئین های گندم بخصوص گلوتن به عنوان غلیظ کننده های غذا استفاده می شوند و در خیلی از موادی که فکرش را نمی کنید وجود دارند. همچنین این تصور را نکنید که زمانی که از محصولات یک برند خاص استفاده می کنید هیچ خطری شما را تهدید نمی کند. مواد تشکیل دهنده تغییر می کند.

غذاهای عاری از گلوتن بخرید: برخی از فروشگاه ها و سوپرمارکت های مخصوص،غذاهای عاری از گلوتن ارائه می دهند که خطری برای افراد مبتلا به حساسیت به گندم ندارد. با این وجود این غذاها ممکن است عاری از غلاتی باشند که می توانید بخورید که در این صورت رعایت یک رژیم عاری از گلوتن می تواند بطور غیرضروری رژیم شما را محدود سازد.

در خوردن غذاهای بیرون احتیاط کنید: به کارکنان رستوران در مور حساسیت و شدت آن در صورت خوردن غذاهای حاوی گندم بگویید. خوراک های ساده تهیه شده از مواد غذایی تازه سفارش دهید.از غذاهایی که می توانند منابع پنهان پروتئین های گندم باشند مانند سس ها، یا غذاهای کاملا سرخ شده که ممکن است با غذاهای حاوی گندم پخته شده باشند اجتناب کنید.

مشاوره دکتر آلرژی در زوپ

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر شخصی علائم آنافیلاکسی را نشان داد با شماره اورژانس تماس بگیرید.آنافیلاکسی یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که به رسیدگی فوری نیاز دارد.

اگر شک دارید که دچار این مشکل هستید، به پزشک مراجعه کنید. پزشک برای برخی آزمایش های تشخیصی ممکن است شما را به یک متخصص آلرژی (allergist) ارجاع دهد.

کارهایی که می توانید قبل از مراجعه به پزشک انجام دهید

به منظور آماده سازی فهرستی به شرح زیر برای پزشک آماده کنید:

علائم، از جمله هر چیزی که می تواند ارتباطی با حساسیت نداشته باشد.

سابقه خانوادگی  و آسم از جمله انواع خاص حساسیت ها.

داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید.

همچنین فهرستی از سوالات را برای پرسش از پزشک آماده کنید:

آیا علائم بخاطر حساسیت ایجاد شده اند؟

آیا به آزمایش های تشخیص نیاز دارم؟

آیا باید اپی نفرین را در صورت وقوع حمله آنافیلاکسی همراه داشته باشم؟

برای کسب اطلاعات بیشتر بازدید از چه وبسایت هایی را توصیه می کنید؟

سوالاتی که پزشک ممکن است از شما بپرسد

چه مدت پس از خوردن غذا علائم ظاهر شدند؟

آیا این علائم مرتبط با غذای خاصی هستند؟

آیا اخیرا غذای جدیدی را به رژیم فرزند خود اضافه کردید؟

آیا شخص دیگری با خوردن همان غذا دچار این علائم شدند؟

چه مقدار از غذای حساسیت زا را مصرف کردید؟

چه غذاهای دیگری را در زمان مصرف غذای حساسیت زا مصرف کردید؟