تعریف

لخته های خون در شرایط مختلف و در نواحی مختلفی بوجود می آیند. لخته های خونی که در واکنش به آسیب و یا بریدگی ایجاد می شوند مفید بوده و احتمال خونریزی های خطرناک را کم می کند. با این حال، شرایط زیادی منجر به ایجاد لخته های خونی در محل های حساس مثل ریه و مغز می شود که به مراقبت پزشکی نیاز دارد.

علل

لخته های خون ممکن است داخل وریدهای کوچک نزدیک به سطح پوست تشکیل شوند (فلبیت سطحی) که منجر به قرمز شدن موضعی، درد و تورم می گردد.

فلبیت سطحی به ندرت دارای عوارض است و به حداقل درمان نیاز دارد. لخته های خونی که در داخل وریدهای بزرگتر و عمیق تر ایجاد می شود (ترومبوز وریدهای عمقی) ممکن است موجب بروز علائم گسترده تر در محل آسیب دیده مثل (معمولا در) پاهای شما شده که می تواند مشکلات جدی تری ایجاد کند.

لخته های خونی ممکن است از محلی که تولید شده اند جدا شده و موجب آسیب در جایی دیگر از بدن شما شوند. لخته های خونی که از وریدهای عمقی جدا شده و به ریه ها می روند ممکن است باعث ایجاد لخته های خونی بسیار خطرناک و تهدید کننده در ریه ها شوند که به آن آمبولی ریوی می گویند.

لخته های خونی که معمولا به دلیل ضربان نامنظم قلبی مثل فیبریلاسیون دهلیزی در یکی از حفره های قلب شما به وجود می آیند ممکن است به مغز شما رفته و موجب سکته شوند.

لخته های خونی ایجاد شده در شریان های قلب موجب انسداد جریان خون در آن شریان شده و باعث حمله قلبی می شوند. لخته های خونی درشریان های کاروتید گردن شما نیز ممکن است به مغز رفته و موجب سکته مغزی شود.

مواردی که در ذیل آورده شده عوامل و شرایطی است که می تواند موجب بروز لخته های خونی شود، و همچنین شامل بیماری های جدی مرتبط با لخته های خونی است، از زمانی که تشکیل می شوند و به بخش های دیگر بدن شما سفر می کنند:

• سندرم آنتی فسفولیپید (Antiphospholipid)
• تصلب شرایین، آرتریواسکلروز/آترواسکلروز
• داروهای خاص مثل داروهای ضد بارداری، هورمون درمانی و برخی از داروهای سرطان پستان
• ترومبوز وریدهای عمقی
• فاکتور v لیدن
• سابقه خانوادگی لختگی خون
• آریتمی قلبی (بی نظمی ضربان قلب)
• حمله قلبی
• نارسایی قلبی
• چاقی
• بیماری عروق محیطی
• زیاد شدن گویچه های سرخ یا پلی سیتمی حقیقی
• بارداری
• دراز کشیدن یا نشستن طولانی
• آمبولی ریوی
• سیگار کشیدن
• جراحی

زمان مراجعه به پزشک

اگر موارد زیر را تجربه کردید به فکر درمان فوری باشید:

• تنگی نفس
• فشار، احساس سنگینی، دردی که سینه شما را می فشرد و بیش از چند دقیقه به طول انجامیده است
• دردی که به شانه، بازو، کمر یا فک سرایت کند
• ضربان سریع قلب
• ضعف یا بی حسی صورت، دست یا پا
• دشواری در سخن گفتن یا درک سخن (آفازی)
• کاهش دید، تاربینی یا دوبینی ناگهانی

اگر هر یک از علائم زیر در قسمتی از دست یا پاهایتان در حال بدتر شدن بود با پزشک خود مشورت کنید:

• ورم
• قرمزی
• بی حسی
• درد

خود درمانی

برای کاهش خطر پدید آمدن لخته های خون، به این نکات توجه کنید:

• از نشستن طولانی مدت خودداری کنید. اگر با هواپیما سفر می کنید هر از چند گاهی در راهرو قدم بزنید. برای سفرهای با ماشین به دفعات توقف کرده و راه بروید.
• حرکت کنید. پس از عمل جراحی یا استراحت مطلق، هرچه سریع تر راه بیفتید بهتر است.
• سبک زندگیتان را عوض کنید. وزن کم کنید، فشارخون بالای خود را پایین بیاورید، سیگار کشیدن را متوقف کنید و مرتب ورزش کنید.