تعریف

به مدفوع سست و آبکی اسهال گفته می شود که دفعات آن بیش از حد معمول است و همچنین ممکن است گرفتگی شکم و حجم بیشتری از مدفوع را نیز تجربه کنید. انواع اسهال از لحاظ نشانه های خاص مثل شدت و مدت، متفاوت است.

اسهال حاد معمولا چند روز به طول می انجامد و به دلیل نوعی از عفونت انگلی، ویروسی و باکتری ایجاد می شود.

اسهال مزمن از اسهال حاد طولانی تر است و معمولا بیش از سه هفته ادامه دارد.

اسهال مزمن می تواند نشان دهنده یک اختلال جدی مثل "کولیت اولسرو" یا "بیماری کرون" یا حالتی خفیف تر مثل "سندورم روده تحریک پذیر" باشد.

علل

علل اسهال شدید موارد زیر می باشد:

  • داروهای ضد اسید معده حاوی منیزیم
  • اسهال آنتی بیوتیکی
  • داروهای فشار خون
  • کلستریدیم دیفیسیل (نوعی باکتری)
  • عفونت باکمپیلوباکتر
  • داروهای سرطان
  • عفونت کلستریدیوم پرفرنژس
  • عفونت کریپتوسپوریدیوم
  • عفونت ستیومگالوویروس
  • ای.کولی
  • عفونت انتاموباهیستولیتیکا
  • عدم تحمل غذایی
  • مسمومیت غذایی
  • عدم تحمل فروکتوز
  • عفونت با ژیاردیا
  • عدم تحمل لاکتوز
  • عفونت نوروویروس
  • روتاویروس
  • عفونت سالمونلا
  • عفونت شیگلا
  • عفونت با استاف
  • جراحی معده
  • اسهال مسافران

 

علل اسهال مزمن شامل:

  • داروهای فشار خون
  • کافوئین
  • داروهای سرطان
  • بیماری سلیاک
  • کوله سیستکومی (برداشتن کیسه صفرا)
  • سرطان روده بزرگ
  • بیماری کرون
  • جراحی چاقی
  • هپاتیت A
  • هپاتیت B
  • هپاتیتC
  • هایپر تیروئید (تیروئید بیش فعال)
  • سندورم روده تحریک پذیر
  • کولیت ایسکمیک،
  • نارسایی لوزالمعده
  • کولیت اولسرو
  • بیماری ویپل

زمان مراجعه به پزشک

بسیاری از موارد اسهال به خودی خود بهبود می یابد و نیازی به درمان ندارد. با این وجود، اسهال موجب از دست دادن مقادیر زیادی آب و نمک می شود. در صورتی که هر یک از موارد زیر را تجربه کردید به پزشک مراجعه کنید:

نیاز به فوریت های پزشکی:

در کودکان بخصوص بچه های کم سن تر، اسهال ممکن است موجب کم آبی بدن شود، بخصوص اگر با تب یا استفراغ یا هر دو همراه باشد. اگر اسهال کودک شما طی 24 ساعت بهبود نیافت در شرایط ذیل با پزشک خود تماس بگیرید:

  • طی سه ساعت یا بیشتر پوشک وی خیس نشد.
  • تب بالای 39 درجه سانتی گراد دارد.
  • مدفوع خونی یا سیاه رنگ مشاهده کردید.
  • دهنش خشک شد یا گریه خشک داشت.
  • حالت خواب آلودگی، گیجی، نشان ندادن عکس العمل یا بی قراری.
  • ظاهر فرو رفته در شکم، چشم ها،گونه ها.
  • اگر پوستش را نیشگون بگیرید و رها کنید به حالت اول باز نمی گردد.

 

با مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه نمایید:

در بزرگسالان اسهال خود به خود رفع شده و عوارضی ندارد. در شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید:

 

  • اسهال بیش از دو روز ادامه یافت بدون اینکه نشانی از بهبود بروز دهد.
  • دچار کم آبی شدید که به صورت تشنگی بیش از حد، خشکی پوست یا دهان، کم ادراری یا بی ادراری و ضعف شدید خود را نمایان می کند.
  • سرگیجه و سبکی سر یا ادرار تیره رنگ
  • درد شدید شکمی یا مقعدی
  • مدفوع سیاه یا خونی
  • تب بالای 39 درجه